ویتامین C
ویتامین C یا همان اسکوربیک اسید، یک ویتامین محلول در آب است که در بدن انسان ساخته نمیشود. همین مسئله آن را به یک ریز مغذی ضروری برای انسان تبدیل میکند که باید آن را از طریق رژیم غذایی روزانه خود دریافت نماید. ویتامین Cهمچنین در بدن به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و از سلولها در برابر آسیب ناشی از مواد شیمیایی مضر موسوم به رادیکالهای آزاد محافظت مینماید. . ویتامینC به عملکرد بهتر سایر آنتی اکسیدانها مانند ویتامین E و A در بدن کمک میکند.
رادیکالهای آزاد در اثر سوخت و ساز درون سلولی، آلودگی هوا، سیگار کشیدن و اشعه ماوراء بنفش به وجود آمده و این ویتامین میتواند از بدن در برابر آسیب ناشی از آنها محافظت نماید.
خواص ویتامین C
پیشگیری از بیماری های قلبی – عروقی
از دیگر خواص ویتامین c میتوان به پیشگیری از بیماری های قلبی – عروقی و سکته های قلبی و مغزی اشاره کرد. اسکوربیک اسید با اثر آنتی اکسیدان خود جلوی آسیب به دیواره شریان ها و تصلب شرایین را میگیرد. این ویتامین همچنین باعث بهبود ترشح مادهای طبیعی از دیواره رگها میشود که در گشاد کردن آنها و کاهش فشار خون تاثیرگذار است.
بهبود عملکرد مغز
از دیگر فواید ویتامین c میتوان به نقش مهم آن در سنتز انتقال دهندههای عصبی و عملکرد شناختی اشاره کرد. انتقال دهندههای عصبی بسیار برای انتقال پیام از مغز به سایر اعضای بدن مهم هستند و به همین دلیل ویتامین سی بیشتر با عملکرد بهتر مغز مرتبط شناخته میشود.
ساخت کلاژن
یکی از اصلیترین فواید ویتامین c نقش آن در ساخت مواد مهمی از قبیل کلاژن پروتئین ساختمانی پوست، مو، استخوان و بسیاری از بافتهای بدن، ال- کارنیتین و برخی از مواد شیمیایی که نقش ناقل پیامهای عصبی را دارند است. وجود این ویتامین برای عملکرد مناسب دستگاه ایمنی ضروری بوده و بدون وجود آن فرآیند بهبود زخم ها اتفاق نمیافتد. ویتامین C همچنین میزان جذب آهن از روده ها را افزایش میدهد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
تحقیقات علمی نشان دادهاند که مصرف ویتامین C میتواند خطر ابتلا به انواع سرطان را به طور موثر کاهش دهد. این تاثیر احتمالا از سه طریق اتفاق می افتد: کاهش تولید و یا تشکیل مواد سرطان زا تنظیم و تقویت سیستم ایمنی در مقابل عوامل سرطان زا و اثر آنتی اکسیدان در برابر رادیکالهای آزاد که از عوامل اصلی ایجاد انواع سرطان به شمار میآیند.
همچنین بخوانید: تغذیه کودکان و نکاتی که باید بدانید.
کاهش ابتلا به سرماخوردگی
مصرف ویتامین c فراوان، جلوی ابتلا به سرماخوردگی در مراحل اولیه را می گیرد. مصرف مکملهای این ویتامین ممکن است دوره سرماخوردگی را کوتاهتر کرده و یا از شدت علائم آن بکاهد. مصرف مقادیر زیاد ویتامین C در حد ۱۰۰۰ میلی گرم در روز، تنها در افرادی که تمرینات سخت بدنی انجام میدهند توانسته میزان ابتلا به سرماخوردگی را کاهش دهد اما در افراد عادی بی تاثیر بوده است.
میزان مورد نیاز روزانه ویتامین C بسته به سن افراد از ۴۰ تا ۱۲۰ میلی گرم متفاوت است و این نیاز در زمان حاملگی و شیردهی افزایش می یابد. با توجه به فراوانی ویتامین Cدر بسیاری از سبزیجات و میوه ها، توصیه میشود که این ویتامین از منابع طبیعی آن تهیه و به صورت تازه مصرف گردد. مصرف یک عدد پرتقال متوسط و یا نصف لیوان فلفل شیرین می تواند نیاز کامل روزانه به این ویتامین را تامین نماید
مصرف ویتامین C برای سیگاری ها
افراد سیگاری روزانه ۳۵ میلی گرم ویتامین C بیشتر از افراد معمولی نیاز دارند. تحقیقات نشان دادهاند که سطح خونی اسکوربیک اسید در بدن افراد سیگاری و یا کسانی که به طور مداوم در معرض استنشاق دود سیگار هستند، کمتر از افراد دیگر است.
دود سیگار، مواد سمی و رادیکالهای آزاد را شامل میشود که بدن برای خنثی کردن آنها به میزان بیشتری از این ویتامین نیاز دارد.توصیه میشود که این افراد میزان بیشتری از این ویتامین را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانند.
کمبود ویتامین C
کمبود شدید ویتامین C امروزه در کشورهای پیشرفته به ندرت اتفاق می افتد اما این عارضه ممکن است به بیماری اسکوربوت منجر گردد. از علائم این بیماری میتوان به خونریزی های زیر پوستی و مخاطی، درد مفاصل ،عدم بهبود زخمها، خونریزی لثهها و از دست دادن دندانها اشاره کرد. در مراحل شدیدتر ممکن است بیمار دچار کم خونی گردد و حتی فوت نماید. برای افرادی که نمیتوانند به هر دلیلی از منابع طبیعی این ویتامین را دریافت نمایند، مصرف قرص ویتامین c و انواع دیگر مکمل این ویتامین تجویز خواهد شد.این کمبود به راحتی با مصرف میوهها و سبزیجات حاوی ویتامین C درمان میگرد .
مصرف زیاد قرص ویتامین سی
دریافت ویتامین C از منابع طبیعی معمولا بدون خطر است و مصرف زیاد غذاهای حاوی این ویتامین مشکلی برای بدن به وجود نخواهند آورد. اگر به سراغ مایع، پودر، قرص جوشان یا قرص ویتامین c بروید ممکن است در طولانی مدت یک سری از عوارض برای شما رخ بدهد.
عوارض انواع مکملهای ویتامین C در صورت مصرف بیش از 2000 میلیگرم در روز عبارتند از:
- سردرد
- درد شکم
- تهوع
- گرفتگی عضلانی
- اختلال در خواب
قرص ویتامین C و سایر انواع مکملهای این ویتامین ممکن است با برخی داروهای درمانی اختلال داشته باشند مبتلایان به بیماری هموکروماتیس با اوردوز ویتامین C نسبت به افراد عادی بیشتر در خطر قرار خواهند گرفت. در این بیماری، بدن بیش از اندازه آهن ذخیره میکند که این شرایط با مصرف زیاد ویتامین Cتشدید شده و در نهایت به آسیبهای بافتی منجر خواهد گردید. مکمل ویتامین C پتانسیل ایجاد اختلال در عملکرد داروهای درمان بیماریهای قلبی و سرطان را دارد.
همچنین بخوانید: معرفی فواید ویتامین K
عوارض قرص جوشان ویتامین c
همه قرصهای جوشان ممکن است در برخی افراد به شکلی نادر باعث بروز عوارض جانبی شوند. از جمله عوارض قرص جوشان ویتامین c میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترشح بیش از اندازه اسید معده
- تحریک معده یا روده
- گرفتگی معده
- سوزش در ناحیه شکم
- حالت تهوع
- استفراغ
ویتامین C یک آنتی اکسیدان و ریز مغذی ضروری برای بدن است. بهبود سیستم ایمنی، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به سرطان از مهمترین فواید ویتامین c به شمار میروند. مصرف بیش از اندازه این آنتی اکسیدان معمولا با عوارضی جدی همراه نخواهد بود اما در بلند مدت میتواند به سلامت بدن آسیب وارد کند.