تومورهای مغزی کودکان
تومورهای مغزی یکی از علل مهم ایجاد ناتوانی در کودکان میباشند. این تومورها تفاوتهای مهمی نسبت به تومور های مغز بالغین هم از نظر نوع تومور و هم از نظر موقعیت مکانی ان در مغز دارند.
به دلیل تشخیص سریع تر و استفاده از روشهای درمانی مناسب تر میزان بقا در این کودکان در سال های گذشته بهبود چشمگیر داشته است
علایم و نشانه های تومورهای مغزی کودکان
با توجه به اینکه اغلب تومورهای مغز کودکان در حفره خلفی جمجمه قرار دارند ، معمولا با ایجاد هیدروسفالی و افزایش فشار مغز علامت دار میشوند.
شایعترین مجموعه علایم شامل تهوع، سردرد، استفراغ و بیحالی میباشد
علایم خطر مرتبط با احتمال وجود تومور مغزی کودکان به شرح زیر می باشند:
- سردرد: بسیار شایع است و به خصوص اگر به شکل صبحگاهی باشد و یا موجب بیدار شدن کودک از خواب شود بایستی جدی در نظر گرفته شود.
- تهوع و استفراغ: معمولا در تومورهای مغزی مداوم و پیش رونده است و به درمانهای موجود جواب نمیدهد. در صورت نرمال بودن بررسی گوارشی حتما بایستی بیمار از این نظر نیز بررسی شود.
- افزایش دور سر: بیشتر در شیرخواران زیر دوسال دیده شده و در غالب موارد تومور خوش خیم مخچه وجود دارد
- ملاج بیرون زده: در کودکان زیر یک سال به دلیل افزایش فشار مغز دیده میشود.
- دوبینی: معمولا در نگاه به بیرون کودک اظهار مشکل میکند و به دلیل فلج عصب ۶ مغزی میباشد.
- اختلال تعادل در راه رفتن: معمولا در تومور های مخچه دیده میشود و اغلب خاصیت پیش رونده دارد.
- ضعف حرکات اندامها: بیشتر در تومور های مخ دیده میشود
- اختلالات دید: بیشتر به شکل درگیری میدان بینایی میباشد.
- تشنج: به خصوص اگر در نبود تب رخ دهد بایستی حتما از نظر مشکلات مغزی بررسی شود.
- بلوغ زودرس و کاهش رشد قدی
تشخیص تومورهای مغزی در کودکان
در صورت شک به تومور مغزی بر اساس شرح حال و معاینه فیزیکی، حتما بایستی با انجام تصویر برداری مغز بررسی بیشتر انجام شود.
- سی تی اسکن مغز: به راحتی قابل انجام است اما ریسک در معرض اشعه بودن دارد و دقت ان برای نشان دادن بافت مغز چندان بالا نیست
- ام ار ای مغز: استاندارد تشخیصی است و به خوبی مشخصات تومور و ارتباط ان با بافت مغز را نشان میدهد. جهت بررسی از نظر تومور مغز حتما بایستی با ماده حاجب انجام شود و در کودکان کوچک نیاز به انجام بیهوشی دارد.
- ام ار اس مغز: نوعی از ام ار ای است که مواد تشکیل دهنده تومور را تا حدودی مشخص میکند و میتواند به افتراق تومور از سایر انواع مشکلات مغز کمک کند.
شایعترین تومور های مغزی کودکان
استروسیتوم
معمولا در مخچه ایجاد میشود و ماهیت خوش خیم دارد. در صورت خروج کامل توسط جراحی نیاز به انجام پرتودرمانی و شیمی درمانی ندارد ولی بایستی پایش شود.
مدولوبلاستوم
به طور شایع در مخچه دیده میشود و از نظر ماهیت بدخیم است. این تومور توانایی گسترش در سایر نواحی مغز و نخاع را دارد. در ابتدا بایستی توسط جراحی خارج شود و پس از ان حتما نیاز به پرتودرمانی و شیمی درمانی دارد و در این حین نیز بایستی به طور مداوم از نظر احتمال عود پایش شود.
با توجه به پیش رفت های جدید در بسیاری موارد پیش اگهی خوبی دارد.
اپاندیموم
به طور شایع در مخچه دیده میشود و ماهیت بینابینی خوش خیم و بدخیم دارد. ممکن است در مغز و نخاع گسترش یابد. جهت درمان در ابتدا تا جای ممکن توسط جراحی تخلیه میشود و پس از ان نیاز به پرتودرمانی و شیمی درمانی دارد. این تومور تمایل به عود دارد و بایستی از این نظر مرتبا بررسی شود.
کرانیوفارنژیوما
در ناحیه عصب بینایی رشد میکند و معمولا موجب اختلال بینایی و کاهش رشد قدی میشود. از نظر ماهیت خوشخیم است ولی به دلیل تمایل به عود بالا پیش اگهی خوبی ندارد. اساس درمان بر جراحی مکرر است و گاهی از انواعی از پرتودرمانی نیز استفاده میشود.
گلیوم عصب بینایی
از عصب بینایی منشا میگیرد و رشد کمی دارد. به دلیل محل و منشا ان معمولا قابل جراحی نیست و از پرتودرمانی و شیمی درمانی برای کنترل ان استفاده میشود.
گلیوم ساقه مغز
از ساقه مغز منشا میگیرد و اغلب پیش اگهی خوبی ندارد. معمولا قابل جراحی نیست و از پرتو درمانی و شیمی درمانی برای کنترل ان استفاده میشود.
- فیزیولوژی و ماهیت بدن کودکان کاملا با بزرگسالان متفاوت است و کودکان صرفا برگسالان دارای ابعاد کوچکتر نیستند. بنابراین با توجه به حساسیت جراحی تومور های مغزی در انها وجود تیم تخصصی جراحی مغز و اعصاب کودکان، فوق تخصص بیهوشی کودکان، پرسنل تخصصی اتاق عمل کودکان و فوق تخصص مراقبتهای ویژه کودکان میتواند موجب بهبود قابل توجه نتایج درمان در این بیماران شود.
