بیش فعالی ADHD
ADHD یک اختلال رفتاری رشدی است. معمولاً کودک توانایی دقت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری در او کند است و کودک از فعالیت بدنی غیر معمول و بسیار بالا برخوردار است. این اختلال با فقدان توجه، به فعالیت بیش از حد، رفتارهای تکانشی یا ترکیبی از این موارد همراه است.
علت بیش فعالی :
علت اصلی ناشناخته است اما عوامل موثر عبارتند از :
حساسیت های غذایی،
نگرش والدین،
استعمال سیگار در دوران بارداری و
عوامل وراثت
علائم بیش فعالی ADHD :
کم توجهی (یا کم دقتی)
بیش فعالیتی
رفتارهای بی انگیزه و بدون تفکر قبلی
سیر بیماری و بهبودی :
بهبودی در صورت وقوع معمولاً بین ۱۲ تا ۲۰ سالگی رخ میدهد و بهبودی قبل از ۱۲ سالگی نادر است. گاهی علائم در بلوغ بهبود یافته و گاهی نیز تا بزرگسالی ادامه مییابد. با افزایش سن پر تحرکی کمتر شده ولی اختلال تمرکز و رفتارهای ناگهانی می تواند باقی بماند. در ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد علائم همرا با افزایش سن ادامه می یابد.
برای تشخیص بیش فعالی باید :
کودک رفتارها و علائم گفته شده را قبل از سن ۷ سالگی نشان دهد. این رفتارها در مقایسه با کودکان همسن و سال آنان شدیدتر باشد. علائم حداقل باید ۶ ماه ادامه داشته باشد. این علائم بر روی حداقل دو زمینه زندگی کودک مانند مدرسه، خانه، پرستار کودک، دوستان و غیره تاثیر منفی داشته باشد. علائم نباید در اثر فشار روانی و استرس ایجاد شده باشد. کودکانی که طلاق، جدایی، بیماری، تغییر مدرسه یا تغییر ناگهانی در زندگی را تجربه میکنند ممکن است بی توجه یا فراموش کار شوند. برای تشخیص اختلال باید این عوامل در نظر گرفته شود. همچنین زمان شروع علائم درست بعد از این وقایع در تشخیص درست کمک کننده است. بیش فعالی زمینه ژنتیکی داشته و اغلب سابقه خانوادگی ابتلا دیده می شود. معاینه ی فیزیکی باید انجام شود و شنوایی، بینایی و سایر تواناییها بررسی شوند.
برخی از بیماری های دیگر مانند استرس، افسردگی و اضطراب می توانند مانند بیش فعالی تظاهر کنند. ممکن است از والدین سوالاتی در مورد این بیماریها و نیز در مورد سیر رشد و تکامل کودک، رفتار کودک در خانه، در مدرسه و در بین دوستان پرسیده شود. از سایر افرادی که کودک شما را مرتب می بینند نیز باید در این موارد سوال شود. معلمان معمولا اولین کسانی هستند که متوجه علائم بیش فعالی می شوند. ارزیابی سیر آموزش کودک نیز باید انجام شود. در ۱۰۰ کودک ۵ کودک می تواند مبتلا ADHD باشند. پسران ۳ برابر بیش از دختران در معرض ابتلا قرار دارند.
همچنین بخوانید : کف پای صاف
عوارض بیش فعالی :
رفتار کودکان روی عملکرد آنها در خانواده و اجتماع مردم و مدرسه تاثیر سوء می گذارد و باعث واکنشهای منفی اطرافیان، خانواده، کادر مدرسه و همسالان میشود. این رفتارها با مشکلات جدی در مدرسه و اجتماع ایجاد میکند و باعث کاهش اعتماد به نفس و احساس بی کفایتی در این کودکان می گردد. ممکن است آنها از مدرسه و اجتماع متنفر گردند. کودکان طبیعی به خاطر رفتارهای مناسب و موفقیت های تحصیلی و اجتماعی زمینه زیادی برای تشویق شدن دارند و همین تشویق ها موجب پرورش اعتماد به نفس و عزت نفس در آنها میشود ولی کودکان دچار ADHD کمتر به این کمتر موفقیت ها دسترسی پیدا می کنند. کودکان ADHD ممکن است به صورت ثانویه دچار اختلالات ارتباطی، مشکلات تحصیلی، اضطراب، افسردگی و بزهکاری شوند.
علائم بیش فعالی :
* ناتوان از توجه به جزئیات
* حرف زدن فراوان
* دو و پرش مداوم
* بازی مداوم با دستان
* انگار که گوش نمیکند
* تحرک با سر و صدای زیاد
* گم کردن وسایل بازی یا مدرسه
* عدم تمرکز
* پرهیز از انجام تکالیف
* کودک چیزها را از یاد میبرد
نکات قابل توجه والدین :
▪︎ به کودکتان محبت و مهربانی کنید، کودکان به اینکه به آنها توجه و محبت شود و آنها را تحسین کنند، نیاز دارند.
▪︎در روز وقتی را برای آشنایی و صحبت با کودکتان بگذارید.
▪︎راههای برای افزایش عزت نفس کودکتان بیابید.
▪︎برای وی محیطی مربوط و مختص خودش بسازید و آن جا را به شکلی خاص و قابل تشخیص برای کودک سازماندهی کنید.
▪︎موقع حرف زدن با فرزندتان آرام و شمرده صحبت کنید و هنگام صحبت با وی ارتباط چشمی برقرار نمایید.
▪︎برنامه منظمی برای خواب، استراحت و غذا خوردن کودکتان تنظیم کنید.
▪︎از استراحت کافی کودکتان مطمئن شوید، خستگی علائم بیش فعالی را بدتر میکند.
▪︎از موقعیتهای ناراحت کننده برای کودکتان تا آنجا که میتوانید دوری کنید.
از تنبیه ها و دعواهای آرام، کوتاه و تاثیرگذار استفاده کنید.
▪︎صبور باشید.
▪︎در درمان کودک واقعبین باشید و انتظار درمان یک شبه را نداشته باشید.
▪︎به خودتان استراحت بدهید، اگر شما خسته و تحت فشار باشید تاثیر کمتری در درمان کودک دارید.
همچنین بخوانید : فرمول قد و وزن کودک و نحو محاسبه آن
روش ها درمان بیش فعالی کودکان
سه نوع درمان برای این اختلال وجود دارد که اغلب ترکیبی از هر سه برای بیمار به کار می رود :
۱. روان درمانی :
این درمان توسط یک تیم روانپزشک، روان شناس انجام میشود و در آن دو مسئله مورد توجه قرار میگیرد؛ یکی واکنشها و رفتار فرد و دیگری تفکرات و نگرشهایی که علائم را تشدید میکنند. به بیمار یاد داده میشود که چگونه در شرایط مشکلزا واکنشها و رفتار خود را کنترل نماید. با این شیوه درمان ( رفتار درمانی) واکنش هایی مثل خشم، افسردگی و آسیب به خود، تحت کنترل درآمده و کودک قادر خواهد بود ارتباط بهتری بین فکر و جسمش برقرار سازد و به فکر روشنی دست یابد.
۲. رژیم غذایی :
نقش رژیم غذایی در کنترل علائم اثبات شده است. با حذف غذاهای آماده و نوشابه و کاهش مصرف شیرینی جات و رعایت رژیم سلامت که حاوی میوه و سبزیجات بیشتر و کربوهیدرات های پیچیده است و افزودن ویتامین ها مثل ویتامین های گروه(B)، مواد معدنی مثل (روی و منیزیم)، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب ضروری و کنترل قند خون، علاقم بیماری به وضوح کاهش می یابند.
۳. درمان دارویی :
اصلی ترین راه درمان است و سایر روش ها را کنار این روش به عنوان درمان های کمکی به کار می برند. داروهایی که در این بیماری استفاده میشوند، تحت عنوان داروهای محرک طبقهبندی میشوند ؛ آمفتامین و ریتالین مشهورترین داروهای این گروه هستند.