احتمالا بابت حضور یک کودک دیگر در زندگیتان بسیار هیجان زنده اید. به شما تبریک میگوییم و علاوه بر آن به شما کمک میکنیم تا بتوانید شرایط خوب و مناسب را برای آماده کردن فرزند اول خود، ایجاد کنید. آمادگی فرزند اول برای متولد شدن فرزند دوم بسیار مهم و حائز اهمیت است. اگر این آمادگی صورت نگیرد نه تنها کودکان با یکدیگر ارتباط موثر ایجاد نخواهند کرد و تعاملات خوبی نخواهند داشت بلکه سبب ایجاد حسادت و کج خلقی های بسیاری میشوند. پس توجه داشته باشید همان طور که شما والدین عزیز نیاز به امادگی برای پرورش فرزند دوم دارید، فرزند اول هم به این آمادگی نیاز مند میباشد.
اقداماتی در جهت آمادگی فرزند دوم
شما والدین عزیز اگر خواهان برقراری ارتباطات مفید و موثر و سرشار از عشق و صمیمیت بین کودکان خود هستید باید نحوه برخورد و اطلاع رسانی مناسب به فرزند اولتان را یادبگیرید که در این بخش به شما میآموزیم.
اطلاع رسانی صحیح: آگاه کردن فرزند اول از متولد شدن فرزند دوم باید در زمان و شرایط خاص خود انجام شود. سعی کنید 3 الی 4 ماه یا حتی بیشتر(مثلا5ماه) قبل از تولد فرزندتان، کودک اول را آماده کنید زیرا احتمالا هضم این موضوع برای او سخت است و روند تدریجی که طی میشود برای پذیرش کودک جدید به او کمک میکند. وقتی کودک اول تغییرات فیزیولوژیکی بدن شما را میبیند مثلا میبیند که شکم مادر روز به روز بزرگ تر میشود و از این فرایند آگاه است راحت ترحضور فرزند دوم را درک میکن یا میپذیرد.
به وقت گفت و گو: با فرزند اول خود راجع به پروسه به دنیا آمدن یا متولد شدن خود او صحبت کنید. به او بگویید:( توهم همین شرایط یکسان را داشتی، بعد که متولد شدی در ابتدا نوزاد بودی و کوچک. کم کم بزرگ و بزرگتر شدی و الان انقدر بزرگ شدی که بخوای به خواهر یا برادر کوچک تر خود کمک کنی.) سعی کنید در هنگام صحبت کردن را جع به این پروسه و فرایند رشد کودک از عکس های خود کودک استفاده کنید. از عکس هایی که تغییرات کودک در آن ها مشهود تر است استفاده کنید مثلا یک عکس 1 ماهگی کودک را به او نشان دهید سپس عکس 6 ماهگی به شکلی که تفاوت جثه ای در عکس ها وجود داشته باشد و کودک متوجه رشد خود شود. این گفت و گو باید ادامه دار باشد فقط یک بار کافی نیست. برای تعامل بهتر با کودک خود بخوانید.
کمک بگیرید: از کودک بخواهید که مثلا رنگ اتاق نوزاد جدید را انتخاب کند. یا در هنگام خرید وسایلی مثل انواع اسباب بازی ها نظر کودک را بپرسید مثلا بگویید:( به نظر تو نی نی از کدوم بیشتر خوشش میاد؟) هر از گاهی که برای کودک جدید خرید میکنید یه وسیله یا اسباب بازی کوچک هم برای فرزند اول خود تهیه کنید حتی میتوانید لباس های ست بخرید و ذوق و شوق پوشیدن آن را در کودکتان ایجاد کنید.
مزایای فرزند جدید: راجع به مزایای خواهر و برادر داشتن با او صحبت کنید به او بگویید که خواهر و برادر داشتن در آینده چقدر برای او مفید است میتوانید از مثال های زنده که کودک شاهد ان ها است استفاده کنید مثلا:(دیدی اون روز من مریض بودم دایی حسن من رو برد دکتر. دایی تو میشه داداش یا برادر من. اون به من کمک کرد در آینده تو هم باید به خواهر یا برادرت کمک کنی و مطمئن باش وقتی نی نی بزرگ شه بهت کمک میکنه.)
عشق بورزید: کودکان تک فرزند معمولا نگران از دست دادن جایگاهی هستند که نزد والدین خود دارند شاید این موضوع را ابراز نکنند یا در رابطه با ان صحبت نکنند اما همواره نگرانند پس سعی کنید این نگرانی را در آن ها بر طرف کنید و به او بگویید که همواره و تحت هر شرایطی او را دوست دارید. به صورت مداوم گفتن این جمله را یاد آور شوید و بعد از آن در رابطه با کودک جدید صحبت کنید بگویید او آمده تا تو تنها نباشی یا مواردی از این قبیل. به شکلی راجع به کودک جدید صحبت کنید که فرزند اول به او عشق بورزد سعی کنید شوق و اشتیاق ایجاد کنید.
پس از ورود نوزاد جدید
اقداماتی که ذکر شد برای قبل از متولد شدن نوزاد جدید طراحی شده است و جنبه آمادگی کودک اول را دارد اما این پروسه آمادگی به همین سادگی ها تمام نمیشود علاوه بر موراد ذکر شده که قبل از تولد نوزاد جدید باید به انجام آن ها بپردازید بعد از تولد کودک جدید هم باید نکاتی را رعایت کنید.
در تماس بمانید: حتی زمانی که در بیمارستان هستید و با مشکلات زیادی دسته و پنجه نرم میکنید و سرتان شلوغ است با فرزند اول خود در تماس باشید و به او یادآور شید که دوسش دارید. کودک اول به هیچ عنوان نباید فکر کند که فراموش شده است.
پذیرا شوید: احتمالا خود کودک قصد کمک به شما را داشته باشد، کمک های او را بپذیرید. اگر قصد کمک نداشت خودتان پیش قدم شوید و از او کمک بخواهید. کمک کردن حس و حال او را تغییر میدهد. مطمئن باشید.
جلب توجه: کودک جدید را مرکز توجه قرار ندهید. به مهمان هایی که جهت ملاقات میآیند بسپارید که فقط راجع به کودک جدید صحبت نکنند. این برهه زمانی بسیار حساس است اگر کودک اول در این شرایط بیتوجهی ببیند بعدها به اشکال دردسر سازی جلب توجه میکند و همین عامل سبب شکل گیری مشکلات بیشتری خواهد شد بنابراین هوای هر دوی آن ها را داشته باشید و از دیگران هم بخواهید که همین کار ها را انجام دهند.
او را همراه کنید: به هیچ عنوان وقتی کودک میخواهد نوزاد را به آغوش بکشد، به او غذا دهد یا با او بازی کد او را طرد نکنید بلکه او را همراه کنید. حتی اگر شرایط مساعد نبود فورا نه نگویید مثلا :(نگویید نه الان نمیشه) یا مواردی از این قبیل بلکه اجازه دهید 2الی 3 دقیقه با همراهی شما کار مد نظر خود را با نوزاد انجام دهد سپس اگر شرایط مساعد نبود اول از او تشکر کنید و او را توجیه کنید که شرایط برای این کار مساعد نیست بهتر است 2 ساعت دیگه مجددا امتحان کنیم.
وقت اختصاصی: با اینکه در روز های اولیه متولد شدن نوزاد جدید سرتان شلوغ است. اما سعی کنید با تمام این سر شلوغی ها و مشکلات حتما در طول روز تایم مشخصی را به فرزند اول خود اختصاص داده و با او وقت بگذرانید تا حس ارزشمندی کند.
توجه داشته باشید هضم وجود و حضور فرد جدید در خانواده به خصوص برای فرزند اول بسیار بسیار و بسیار سخت است به همین خاطر شما آن را سخت تر نکنید. انتظار کج خلقی هایی را داشته باشید اما بدانید که طبیعی است و به تدریج و با گذشت زمان درست میشود و کج خلقی ها کاهش پیدا میکند در صورت غیر طبیعی بودن اخلاق کودک اول در بازه زمانی طولانی از مشاوره و روان شناس کمک بگیرید.
جمع بندی
وجود فرزند دوم بسیار دلنشین است و نیازمند آمادگی هایی میباشد همان طور که والدین به این آمادگی نیاز دارند فرزندان اول هم به این آمادگی نیازمند هستند. ما در این مقاله راهکار هایی را جهت آمادگی فرزند اول، قبل و بعد از تولد فرزند جدید در اختیار شما عزیزان قرار داده ایم که رعایت این موارد سبب ایجاد ارتباط سازنده و مفید بین کودکانتان میشود.
سوالات متداول
1)چه گونه فرزند اول را برای متولد شدن کودک دوم آماده کنیم؟آگاه کردن فرزند اول از متولد شدن فرزند دوم باید در زمان و شرایط خاص خود انجام شود. سعی کنید 3 الی 4 ماه یا حتی بیشتر(مثلا5ماه) قبل از تولد فرزندتان، کودک اول را آماده کنید زیرا احتمالا هضم این موضوع برای او سخت است و روند تدریجی که طی میشود برای پذیرش کودک جدید به او کمک میکند./با فرزند اول خود راجع به پروسه به دنیا آمدن یا متولد شدن خود او صحبت کنید. به او بگویید:( توهم همین شرایط یکسان را داشتی، بعد که متولد شدی در ابتدا نوزاد بودی و کوچک. کم کم بزرگ و بزرگتر شدی و الان انقدر بزرگ شدی که بخوای به خواهر یا برادر کوچک تر خود کمک کنی.)/از کودک بخواهید که مثلا رنگ اتاق نوزاد جدید را انتخاب کند. یا در هنگام خرید وسایلی مثل انواع اسباب بازی ها نظر کودک را بپرسید مثلا بگویید:( به نظر تو نی نی از کدوم بیشتر خوشش میاد؟) هر از گاهی که برای کودک جدید خرید میکنید یه وسیله یا اسباب بازی کوچک هم برای فرزند اول خود تهیه کنید حتی میتوانید لباس های ست بخرید و ذوق و شوق پوشیدن آن را در کودکتان ایجاد کنید.
2)کج خلقی و لجبازی پس از تولد کودک دوم طبیعی است؟توجه داشته باشید هضم وجود و حضور فرد جدید در خانواده به خصوص برای فرزند اول بسیار بسیار و بسیار سخت است به همین خاطر شما آن را سخت تر نکنید. انتظار کج خلقی هایی را داشته باشید اما بدانید که طبیعی است و به تدریج و با گذشت زمان درست میشود و کج خلقی ها کاهش پیدا میکند در صورت غیر طبیعی بودن اخلاق کودک اول در بازه زمانی طولانی از مشاوره و روان شناس کمک بگیرید.
