ایا پوسیدگی دندان مسری است یا نه؟
متاسفانه بله . در پوسیدگی دندان یک باکتری از یک محیط به محیط دیگر منتقل می شود.، همانند یک سرماخوردگی که ویروسی منتقل می شود پوسیدگی دندان هم می تواند به این شکل باشد. حالا راهکار چیست؟ راهکار این است که اولا قاشق یا هر وسیله ای که کودک با آن غذا میخورد کاملا باید جدا از قاشق والدین ،برادر ،خواهر باشد چون که باکتری که در دهان فرد دیگری است مناسب محیط دهانی کودک نباشد. والدینی که این مساله را رعایت نمیکنند اگر یکی از آنها دچار پوسیدگی دندان باشند ، صد در صد می توانند آن را به کودک خود انتقال دهند.
مورد دوم پستانکی است که کودک استفاده میکند ،حتما تمیز و استریل شده باشد. همچنین مسواک کودک باید در محیط جدا و بدون تماس با مسواک های دیگر اعضای خانواده باشد و حتما از درپوش مخصوص مسواک استفاده شود. مورد بعدی مراجعه به دندانپزشک می باشد که اولین مراجعه به دندانپزشک باید مصادف با اولین رویش دندان شیری حدودا 6 ماهگی کودک باید ،حالا اگر به جای 6 ماهگی این اتفاق در 7 یا 8 ماهگی بیوفتد جای نگرانی نیست و مشکلی ندارد.
مراقبت
از زمانی که دندان شیری شروع به رشد کرد تا 1 سالگی کودک والدین باید تعداد شیردهی شبانه را کم کنند و والدین طی یک پروسه ای که میدانند یا با مشورت پزشک از حالت شیر شبانه به آب تغییر دهند تا عادتی که کودک موقع شب که حتما باید شیر بخورد ،ترک بشود و بعدا از یک سالگی این مورد قطع شود. شیر به دلیل داشتن مواد قندی بالا بخاطر اینکه کودک نوزاد اکثر اوقات در حال سکون و با دهانی باز می خوابد موجب رشد باکتری در دهان و پوسیدگی دندان می شود.
گاها والدین قطره آهن را سبب پوسیدگی دندان میدانند در حالی که قطه آهن هیچ علتی برای پوسیدگی نیست. قطره آهن به دلیل رنگدانه هایی که دارد ،قسمت هایی از دندان که پوسیدگی دارد را نشان میدهد و در نتیجه والدین و بقیه افراد که مطلع نیستند فکر میکنند که قطره آن سبب این مشکل شده است.البته یک سرس قطره آهن هایی وجود دارد که رنگدانه ندارد و این تصورتصور اشتباه را برای والدین ایجاد نمی کند.
همچنین بخوانید : مراحل دندان دراوردن کودک
والدین چند وقت یکبار بچه خود را به دندانپزشک ببرند؟
این موضوع کاملا بستگی به رعایت بهداشت و وضعیت دهان و دندان کودک بستگی دارد. معمولا اگر وضعیت بهداشت دهان خوب باشد می توانیم به 1 سال تا 18 ماه یکبار موکول کنیم ولی کودکانی که استعداد پوسیدگی دندان دارند هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنند.
نکته بسیار مهمی که همیشه برای والدین سوال بوده این است که بچه ها دندان هایشان را چگونه مسواک بزنند؟
اولا از 18 ماهگی که دندان های آخر شیری کامل شدند ،نخ دندان حتما استفاده شود. برای کودکانی که والدین آنها مشکل استفاده از نخ دندان معمولی دارند ،استفاده از نخ دندان کمانی شکل توصیه می شود پس نخ دندان فراموش نشود.! مسواک هم از همان ابتدا که دندان رویش پیدا کرد اول با مسواک انگشتی استفاده شود و بعد به مرور زمان با مسواک اطفال که سطح کوچکتری نسبت به مسواک معمولی دارداستفاده شود و این مورد فراموش نشود که حتما والدین تا 6 سالگی باید خودشان دندان های کودک را مسواک بزنند. از 6 تا 12 سالگی خودکودک اول مسواک میزند و والدین برای تایید روی دندان را مجدد مسواک می زنند ، بعد 12 سالگی بچه کاملا مستقل می شود و خود به تنهایی مسواک می زند.
برای تشویق کردن بچه ها به مسواک زدن و جلوگیری از پوسیدگی چه راهکارهایی وجود دارد ؟
اولین راهکار استفاده از خمیردندان های طعم دار می باشد که ترجیحا کودک خود را به داروخانه یا فروشگاه برده و حق انتخاب را به او بدهید که این باعث ایجاد یک سرگرمی و حق انتخاب برای کودک می شود.
راهکار دوم، خانوادگی با هم مسواک بزنید که باعث ایجاد یک محیط گرم و صمیمی می شود که از نظر روانشناختی هم می توانی کمک کند. و راهکار آخر برای تشویق کودک به این شکل که لیست 30 روزه یا 15 روزه ای تهیه کرده و به کودک خود بگویید که به ازای هر شبی که مسواک میزند یک ستاره یا برچسبی به لیست بزند و در پایان تکمیل لیست هدیه ای برای او تهیه کنید.
همچنین بخوانید: همه چیز در مورد قطره آهن
اولین دندادن تا تکامل
اولین دندان شیری در 6 ماهگی و آخرین دندان شیری معمولا در 18 ماهگی می باشد و کودک تا سن 6 سالگی از این دندان ها استفاده می کند. از 6 سالگی اولین دندانی که رشد می کند و خیلی هم مهم است و والدین باید اطلاع داشته باشند دندان های دائمی ،دندان آسیاب اول (دندان شماره 6) که انتها در می آیند. در همان سن 6 سالگی در خصوص دندان های جلو اولین که می افتد ،دندان A در فک پایین است معمولا بعد از 3 یا 4 ماه حتی زودتر دندان دائمی زیرش رشد میکند و بیرون می آید و ترتیب دندان های بالا در 7 سالگی ،دندان دوم پایین حدودا 7 الی 7 و نیم سالگی ،دندان دوم بالا در 8 سالگیو بعد از ان یک فاصله زمانی حدود 2 سال تا دندان بعدی در بیاید حدودا تا سن 10 الی 11 سالگی دندان 4 و 5 بالا و پایین در می آید و همینطور دندان 3 پایین حدودا در سن 11 سالگی رویش پیدا میکند و دندان نیش بالا (شماره 3 بالا) و بعدش دندان 7 یا دندان آسیاب بزرگ پشت دندان آسیاب اول رویش پیدا میکند.
از سن 13 تا 14 سالگی یه یعد سیستم دندان بزرگسالی کامل می شود. در خصوص رشد دندان عقل در سن 18،17 سالگی معمولا در خانم ها زودتر و در آقابان دیرتر این عمل اتفاق می افتد. البته رویش دندان عقل ممکن است در یک سری افراد وجود نداشته باشد ،در یک سری ازافراد دیگر می تواند فقط در فک بالا باشد و در فک پایین نباشد یا بالعکس. در صورت احساس دردناشی از رویش دندان عقل حتما به دندانپزشک مراجعه کرده و با استفاده از عکس OPG از وضعیت دندان عقل مطلع شوید.
نکته مهم برای جلوگیری از پوسیدگی
نکته بسیار مهمی که حائز اهمیت است فاصله زمانی رویش دندان ها است ،که اگر قرار است در 6 سالگی شروع به رشد کند و این امر در 7 سالگی اتفاق بیوفتد موضوع مهمی نیست ،مهم توالی رشد دندان است یعنی اینکه یک دندان قرار است در 7،8 سالگی رویش پیدا کند ،بجای آن دندان دیگری زودتر در بیاید این توالی از نظر ارتودنسی مهم است و در آینده سبب مشکل می شود . نکته دیگری که وجود دارد ،در سن 6 سالگی نگرانی ای که والدین در خصوص رشد دندان فرزندانشان دارند ، رشد 2 ردیف دندان در فک پایین است یعنی اولین دندان قدامی پایین که دندان شماره 1 هست پشت دندان شیری پایین در می آیدباید نگران این موضوع نباشند. اگر والدین دیدند که این روند خیلی طولانی شده و دندان دائمی رشد کرده ولی دندان شیری هنوز نیفتاده در این صورت به دندانپزشک مراجعه کرده تا اقدامات لازم جهت خارج کردن دندان شیری انجام شود.
موضوع آخر این است که چرا کودکان از دندانپزشک میترسند؟
دلیل این است که والدین زمانی کودک خود را به دندانپزشک می آورند که مشکلی در دندان کودک است و کودک در حال درد است . برای برطرف کردن این مشکل والدین موظف اند که کودک خود را آگاه کنند که این امر می تواند از طریق تماشای فیلم یا ویدئو آموزشی و یا دادن توضیحاتی درباره دستگاه هایی که در مطب دندانپزشک است و عملکرد آنها یا حتی صدایی که تولید میکند پس به طور کلی والدین باید ذهنیت مثبتی از پزشک و محیط دندانپزشک برای کودک خود ایجاد کنند.