مراحل رشد و نگهداری نوزاد سه ماهه

نوزاد سه ماهه در دوره‌ای حساس و هیجان‌انگیز از زندگی خود قرار دارد. در این مرحله، نوزادان سه ماهه شروع به نشان دادن علائم اولیه‌ای از رشد می‌کنند که نشانه‌های مهمی از پیشرفت آنها به شمار می‌آید.

در این مقاله به بررسی مراحل رشد سه ماهگی نوزاد، عوامل موثر در این مراحل، نقاط عطف، مهارت‌های حرکتی، الگوی خواب، حواس و نحوه ارتباط نوزادان سه ماهه می‌پردازیم.

همچنین، راهکارهایی برای والدین جهت بهبود رشد سه ماهگی نوزاد و نکاتی که باید در خصوص نوزادان سه ماهه بدانید، ارائه خواهد شد.

مراحل رشد نوزاد در 3 ماهگی

به طور کلی نوزاد سه ماهه شروع به نشان دادن تغییرات قابل توجهی در رشد و توسعه خود می‌کند. در این سن، نوزادان سه ماهه اغلب قادر به نگه‌داشتن سر خود به‌صورت پایدارتر هستند و با لبخندهای اجتماعی به اطرافیان پاسخ می‌دهند.

این لبخندها نشان‌دهنده ارتباطات اولیه اجتماعی نوزاد سه ماهه با محیط اطرافش هستند. از نظر جسمی، عضلات گردن و شانه‌های نوزاد سه ماهه قوی‌تر می‌شوند و او ممکن است تلاش کند تا سر و قفسه سینه خود را بلند کند.

همچنین، حرکات دست‌ها و پاهای نوزادان 3 ماهه هماهنگ‌تر می‌شود و او ممکن است برای گرفتن اشیا تلاش کند.

از نظر شناختی، نوزاد سه ماهه توجه بیشتری به صداها و تصاویر محیط اطرافش نشان می‌دهد. در سه ماهگی نوزاد قادر به دنبال کردن اشیا با چشم‌های خود هستند و ممکن است با شنیدن صداهای آشنا مانند صدای والدین، واکنش نشان دهند.

این واکنش‌ها نشان‌دهنده توسعه حواس و افزایش هوشیاری نوزاد سه ماهه نسبت به محیط اطراف است. به طور کلی، سه ماهگی نوزاد دوره‌ای است که در آن نوزاد سه ماهه تغییرات چشمگیری در توانایی‌های جسمی و شناختی خود تجربه می‌کند که این تغییرات پایه‌ای برای مراحل بعدی رشد و توسعه او محسوب می‌شوند.

عوامل موثر در مراحل رشد نوزاد 3 ماهه

در سه ماهگی نوزاد، چندین عامل اساسی وجود دارد که بر رشد فیزیکی، ذهنی و عاطفی او تأثیر می‌گذارد. این عوامل شامل ژنتیک، تغذیه، محیط زندگی و تعاملات اجتماعی هستند که هرکدام به نوبه خود نقش مهمی در رشد و توسعه نوزادان سه ماهه ایفا می‌کنند.

در ادامه به بررسی این عوامل و تأثیرات آن‌ها بر رشد نوزاد 3 ماهه می‌پردازیم.

1. ژنتیک

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در رشد سه ماهگی نوزاد است. وراثت از والدین به نوزاد سه ماهه ویژگی‌های فیزیکی و ذهنی مختلفی را انتقال می‌دهد. ویژگی‌هایی مانند سرعت رشد، قد، وزن و حتی برخی از استعدادهای شناختی و حرکتی، تا حد زیادی تحت ‌تأثیر ژن‌ها قرار دارند.

اگرچه ژن‌ها پایه‌گذار ویژگی‌های نوزادان سه ماهه هستند، اما این ویژگی‌ها می‌توانند با عوامل محیطی و مراقبتی تکمیل و شکل بگیرند. برای مثال، اگر والدین نوزاد سه ماهه از لحاظ جسمانی و ذهنی سالم و با نشاط باشند، این ویژگی‌ها به نوزادان سه ماهه نیز منتقل می‌شود.

2. تغذیه

تغذیه مناسب یکی از پایه‌های اساسی رشد نوزادان سه ماهه است. در سه‌ ماهه اول، شیر مادر یا شیر خشک منبع اصلی تغذیه نوزادان سه ماهه محسوب می‌شود و تأثیر زیادی بر رشد فیزیکی و ذهنی او دارد.

شیر مادر با دارا بودن ترکیبات مغذی ویژه، شامل ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌بادی‌ها، به تقویت سیستم ایمنی نوزادان سه ماهه و حمایت از رشد مغز و جسم او کمک می‌کند.

در صورتی که از شیر خشک استفاده می‌شود، انتخاب یک شیر خشک مناسب که دارای تمامی مواد مغذی مورد نیاز نوزادان سه ماهه باشد، اهمیت دارد. تغذیه صحیح همچنین به تنظیم الگوی خواب و بیداری سه ماهگی نوزاد و ایجاد یک روتین سالم برای زندگی او کمک می‌کند.

3. محیط زندگی

محیط زندگی نوزاد سه ماهه تأثیر بسزایی بر رشد و توسعه حواس او دارد. محیطی پر از تحریکات بصری و شنیداری می‌تواند به توسعه حواس و مهارت‌های شناختی نوزادان سه ماهه کمک کند.

ایجاد یک فضای امن و آرام برای نوزاد سه ماهه، همراه با رنگ‌های ملایم، صداهای آرام و وسایل مناسب برای بازی، به رشد حواس پنج‌گانه نوزادان سه ماهه کمک می‌کند.

در این محیط، نوزادان سه ماهه با دیدن اشیا مختلف، شنیدن صداهای طبیعی و تعامل با والدین، مهارت‌های جدیدی را می‌آموزد و به‌تدریج توانایی‌های حرکتی و شناختی خود را توسعه می‌دهد.

4. تعاملات اجتماعی

تعاملات اجتماعی یکی دیگر از عوامل کلیدی در رشد عاطفی و اجتماعی نوزادان سه ماهه هستند. نوزاد سه ماهه در این سن به تعاملات مثبت و محبت‌آمیز با والدین و مراقبین خود نیاز دارند تا بتوانند ارتباطات اجتماعی و عاطفی خود را تقویت کنند.

گفت‌وگو با نوزادان سه ماهه، نگاه کردن به چشمان او و بازی‌های ساده می‌تواند به رشد عاطفی سه ماهگی نوزاد کمک کند و احساس امنیت و آرامش را در او ایجاد نماید. این تعاملات به نوزاد سه ماهه کمک می‌کند تا با دنیای اطراف خود آشنا شود و مهارت‌های اجتماعی پایه‌ای را یاد بگیرد.

5. خواب و استراحت

خواب کافی و مناسب برای نوزادان سه‌ماهه اهمیت بسیاری دارد. در این سن، نوزاد سه ماهه به خواب زیاد نیاز دارند تا انرژی لازم برای رشد و توسعه جسمی و ذهنی را تأمین کنند.

تنظیم یک برنامه منظم خواب و بیداری، و ایجاد یک محیط خواب آرام و راحت برای سه ماهگی نوزاد، به حفظ سلامتی و بهبود کیفیت خواب او کمک می‌کند. خواب کافی نه‌تنها به رشد فیزیکی نوزاد سه ماهه کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در فرآیندهای یادگیری و رشد مغزی او نیز دارد.

6. سلامت جسمی و پزشکی

سلامت جسمی و مراقبت‌های پزشکی منظم از دیگر عوامل موثر در رشد نوزاد سه ماهه هستند. انجام معاینات پزشکی منظم، واکسیناسیون به‌موقع، و پیگیری مشکلات بهداشتی، به سلامت سه ماهگی نوزاد و پیشگیری از بیماری‌های مختلف کمک می‌کند.

مراقبت‌های پزشکی مناسب شامل مشاوره با پزشک متخصص و پیروی از توصیه‌های او در زمینه تغذیه، بهداشت و رشد نوزادان سه ماهه، به ایجاد یک پایه قوی برای رشد سالم و طبیعی سه ماهگی نوزاد کمک می‌کند.

نقاط عطف رشد کودک سه ماهه

در سه‌ماهگی نوزادان به چندین نقطه عطف کلیدی در رشد خود می‌رسند که نشانه‌های مهمی از سلامت و پیشرفت طبیعی آن‌ها هستند. یکی از این نقاط عطف، توانایی نوزاد سه ماهه در نگه‌داشتن سر به صورت پایدار و محکم است.

این توانایی به رشد عضلات گردن و بالا تنه نوزادان سه ماهه اشاره دارد و معمولاً در سه ماهگی نوزادان قادرند سر خود را در وضعیت عمودی نگه دارند و به‌تدریج به سمت نشستن آماده می‌شوند.

از دیگر نقاط عطف مهم، لبخند زدن به اطرافیان است که نشان‌دهنده ایجاد ارتباط اجتماعی و عاطفی با والدین و مراقبین است.

در سه ماهگی نوزادان همچنین به صداها و حرکات اطراف خود واکنش نشان می‌دهند و توانایی دنبال کردن صداها و حرکات با چشم‌هایشان را پیدا می‌کنند. این واکنش‌ها بهبود قابل توجهی در حواس و توانایی‌های شناختی نوزاد سه ماهه را نشان می‌دهند.

علاوه بر این، تلاش برای غلت زدن به یکی از فعالیت‌های رایج نوزادان سه‌ماهه تبدیل می‌شود و نشان‌دهنده پیشرفت در مهارت‌های حرکتی و هماهنگی عضلات بدن است. این نقاط عطف به والدین کمک می‌کند تا سلامت و رشد نوزاد سه ماهه خود را ارزیابی کرده و از این پیشرفت‌ها لذت ببرند.

راهکارهای والدین برای رشد بهتر کودک در سه ماهگی

برای حمایت از رشد بهینه نوزاد در سن سه‌ ماهگی، والدین می‌توانند با به‌کارگیری چندین راهکار موثر، به بهبود وضعیت فیزیکی و ذهنی نوزاد سه ماهه خود کمک کنند. یکی از این راهکارها، فراهم کردن محیطی آرام و پر از تحریکات مثبت برای سه ماهگی نوزاد است.

محیطی که شامل رنگ‌های ملایم، صداهای آرامش‌بخش و اسباب‌بازی‌های مناسب برای سن 3 ماهگی نوزاد باشد، به تقویت حواس و مهارت‌های شناختی نوزاد کمک می‌کند.

والدین می‌توانند با نوزاد سه ماهه بازی کنند، با او صحبت کنند و برایش کتاب‌های کودکانه بخوانند تا ارتباط عاطفی و مهارت‌های زبانی 3 ماهگی نوزاد تقویت شود.

راهکار دیگر برای رشد بهتر نوزاد سه ماهه، اطمینان از تغذیه مناسب و کافی است. شیر مادر یا شیر خشک باکیفیت منبع اصلی تغذیه نوزاد سه ماهه در این سن به شمار می‌رود و تأمین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز برای رشد فیزیکی و ذهنی نوزادان سه ماهه را بر عهده دارد.

والدین باید به تأمین شیر کافی و استفاده از شیر خشک باکیفیت توجه داشته باشند و در صورت نیاز از مشاوره‌های پزشکی برای تنظیم تغذیه نوزاد سه ماهه خود بهره‌مند شوند.

علاوه بر این، تشویق نوزادان 3 ماهه به انجام تمرینات حرکتی ساده مانند دراز کشیدن بر روی شکم و تلاش برای غلت زدن می‌تواند به تقویت عضلات و هماهنگی حرکتی او کمک کند.

مهارت‌های حرکتی نوزادان سه ماهه

در سه ماهگی، نوزادان شروع به توسعه مهارت‌های حرکتی اولیه می‌کنند. این مهارت‌ها شامل توانایی نگه‌داشتن سر به‌صورت پایدار، تلاش برای غلت زدن، و حرکت دادن دست‌ها و پاها به طور هماهنگ‌تر است.

بازی‌ها و تمرینات ساده‌ای مانند خواباندن نوزاد سه ماهه به روی شکم (tummy time) می‌تواند به تقویت عضلات گردن و شانه‌های 3 ماهگی نوزاد کمک کند و او را برای مراحل بعدی رشد حرکتی آماده سازد.

الگوی خواب نوزادان سه ماهه

نوزادان سه‌ماهه در این سن به‌تدریج به یک الگوی خواب منظم‌تر و پایدارتر می‌رسند. در این دوره، خواب شبانه نوزادان سه ماهه معمولاً طولانی‌تر می‌شود و آن‌ها به خواب بیشتری در طول شب نیاز دارند. در عین حال، در سه ماهگی نوزادان، همچنان به خواب‌های روزانه برای حفظ انرژی و رشد صحیح خود نیاز دارند.

1. خواب شبانه طولانی‌تر

در سن سه‌ماهگی، نوزادان به‌طور کلی قادرند خواب‌های طولانی‌تری در طول شب داشته باشند. معمولاً نوزادان سه‌ماهه به مدت زمان 6 تا 8 ساعت خواب شبانه نیاز دارند که این خواب طولانی‌تر نسبت به ماه‌های پیشین به دلیل بلوغ بیشتر سیستم خواب نوزاد سه ماهه است.

برای کمک به این الگوی خواب، والدین باید محیط خواب نوزاد 3 ماهه را آرام، تاریک و با دمای مناسب نگه‌دارند و سعی کنند یک روتین خواب منظم مانند خواندن کتاب یا استفاده از نغمه‌های آرامش‌بخش قبل از خواب را دنبال کنند.

2. خواب‌های روزانه

درحالی‌که خواب شبانه نوزاد سه ماهه به طولانی‌تر شدن تمایل دارد، نوزادان در 3 ماهگب همچنان به خواب‌های روزانه برای تجدید انرژی و رشد مناسب نیاز دارند. معمولاً نوزادان سه‌ماهه به حدود 3 تا 4 خواب کوتاه در طول روز نیاز دارند.

این خواب‌ها به نوزادان سه ماهه کمک می‌کند تا انرژی خود را تجدید کرده و برای خواب شبانه آماده شود. والدین باید به مدت زمان و زمان‌بندی این خواب‌های روزانه توجه کنند و محیطی مناسب برای خواب‌های کوتاه روزانه فراهم کنند.

3. روتین خواب ثابت و آرامش‌بخش

یکی از روش‌های موثر برای بهبود الگوی خواب نوزاد  سه ماهه، ایجاد یک روتین خواب ثابت و آرامش‌بخش است. فعالیت‌های آرام مانند حمام کردن نوزادان سه ماهه، خواندن کتاب‌های کودکانه یا نغمه‌های ملایم می‌تواند به نوزاد سه ماهه کمک کند تا آماده خواب شبانه شود.

پیروی از این روتین به‌صورت منظم و در زمان‌های مشابه هر شب به نوزاد سه ماهه کمک می‌کند تا با الگوی خواب خود آشنا شده و خواب راحت‌تری داشته باشد.

4. شناخت سیگنال‌های خواب

والدین باید به سیگنال‌های خواب نوزاد سه ماهه خود توجه کنند تا بتوانند به‌موقع او را برای خواب آماده کنند. علائمی مانند مالیدن چشم‌ها، خواب‌آلودگی یا زود عصبی شدن می‌تواند نشان‌دهنده نیاز  نوزاد به خواب باشد.

با توجه به این سیگنال‌ها و آماده‌سازی محیط خواب به‌موقع، والدین می‌توانند به نوزاد سه ماهه کمک کنند تا به‌راحتی به خواب برود و از خواب خود بهره‌مند شود.

5. تنظیم منظم خواب شبانه و روزانه

برای کمک به نوزاد سه ماهه جهت داشتن یک الگوی خواب منظم، تنظیم خواب شبانه و خواب‌های روزانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. والدین می‌توانند با برنامه‌ریزی دقیق و منظم برای خواب و بیداری نوزادان سه ماهه، به او کمک کنند تا به یک الگوی خواب ثابت و متعادل دست یابد.

این تنظیمات شامل تعیین زمان‌های مشخص برای خواب‌های روزانه و خواب شبانه است که به نوزاد سه ماهه کمک می‌کند تا ساعت بیولوژیکی خود را تنظیم کرده و خواب بهتری داشته باشد.

6. تعاملات آرام قبل از خواب

تعاملات آرام و محبت‌آمیز قبل از خواب می‌تواند به نوزادان سه ماهه کمک کند تا به‌راحتی به خواب برود. فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند نوازش، صحبت کردن ملایم و خواندن داستان‌های ساده برای نوزاد سه ماهه می‌تواند به ایجاد محیطی مناسب برای خواب شبانه کمک کند.

این تعاملات نه‌تنها به 3 ماهگی نوزاد احساس امنیت و آرامش می‌دهد، بلکه به تقویت ارتباط عاطفی بین نوزاد سه ماهه و والدین نیز کمک می‌کند.

حواس نوزادان سه ماهه

نوزادان سه ماهه در این مرحله از توسعه حواس خود بهره‌مند می‌شوند. دید نوزادان در سه ماهگی بهبود می‌یابد و آنها قادر به تشخیص چهره‌ها و اشیا با جزئیات بیشتری هستند.

همچنین، حساسیت به صداها افزایش می‌یابد و نوزادان سه ماهه ممکن است با صداهای مختلف واکنش نشان دهند.

بویایی و چشایی نیز در این مرحله توسعه می‌یابد که این حواس به نوزادان سه ماهه کمک می‌کند تا تفاوت‌ها را تشخیص دهند و به محیط اطراف خود پاسخ دهند.

نحوه ارتباط نوزادان سه ماهه

نوزادان سه ماهه با لبخند زدن، گریه کردن و صداهای مختلف سعی در برقراری ارتباط با اطرافیان دارند. لبخند زدن به‌عنوان یکی از نشانه‌های اولیه اجتماعی بودن نوزادان سه ماهه است که نشان‌دهنده تمایل او به تعامل با دیگران است.

همچنین، نوزادان سه ماهه در این مرحله ممکن است شروع به تولید صداهایی مانند بغبغو و غان‌وغون کنند که نشان‌دهنده تلاش آنها برای ارتباط و بیان نیازهایشان است.

نکاتی که باید در خصوص نوزادان سه ماهه بدانید

در سن سه‌ماهه، نوزادان 3 ماهه به مرحله‌ای از رشد و توسعه وارد می‌شوند که نیازمند توجه ویژه والدین به چندین نکته اساسی است.

توجه به این نکات می‌تواند به بهبود رشد فیزیکی، ذهنی و عاطفی نوزاد سه ماهه کمک کرده و به ایجاد یک پایه قوی برای مراحل بعدی زندگی سه ماهگی نوزاد کمک کند.

1. تغذیه مناسب و کافی

تغذیه صحیح یکی از اصلی‌ترین عوامل برای رشد سالم نوزادان سه‌ماهه است. در این سن، شیر مادر یا شیر خشک باکیفیت به‌عنوان منبع اصلی تغذیه نوزاد 3 ماهه محسوب می‌شود.

شیر مادر با داشتن ترکیبات مغذی، ویتامین‌ها و آنتی‌بادی‌های ضروری به تقویت سیستم ایمنی و رشد فیزیکی نوزادان سه ماهه کمک می‌کند.

در صورت استفاده از شیر خشک، انتخاب محصولی که حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز نوزاد باشد، ضروری است. همچنین، رعایت زمان‌های منظم برای تغذیه و نظارت بر وزن و رشد نوزادان سه ماهه از نکات مهم در این مرحله است.

2. ایجاد محیط ایمن و تحریک‌آمیز

محیط زندگی نوزادان سه ماهه باید به‌گونه‌ای طراحی شود که ایمن و در عین حال تحریک‌کننده حواس نوزاد 3 ماهه باشد. فراهم کردن فضایی آرام با رنگ‌های ملایم، نور مناسب، و استفاده از اسباب‌بازی‌های مناسب سن 3 ماهگی نوزاد به تقویت حواس و مهارت‌های شناختی نوزاد سه ماهه کمک می‌کند.

بازی‌های ساده، صحبت کردن با نوزاد سه ماهه و خواندن کتاب‌های کودکانه به توسعه مهارت‌های زبانی و اجتماعی نوزادان سه ماهه کمک کرده و ارتباط عاطفی را تقویت می‌کند.

3. رعایت بهداشت و ایمنی نوزاد سه ماهه

رعایت اصول بهداشتی و ایمنی در مراقبت از نوزاد سه‌ماهه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. والدین باید به‌دقت به بهداشت فردی 3 ماهگی نوزاد، نظافت وسایل او و بهداشت محیط خواب توجه داشته باشند.

ضدعفونی کردن وسایل نوزاد سه ماهه و مراقبت از سلامت پوست او، همچنین ایمن کردن محیط خواب و بازی با نوزاد 3 ماهه از جمله مواردی هستند که باید به آن‌ها توجه شود.

مشاوره با پزشک در صورت بروز علائم نگران‌کننده و پیگیری وضعیت بهداشتی نوزاد سه ماهه از دیگر نکات مهم است.

4. مشاهده دقیق تغییرات نوزادان 3 ماهه

والدین باید به‌دقت به تغییرات و واکنش‌های نوزاد سه ماهه خود توجه کنند و این تغییرات را برای ارزیابی سلامت و رشد 3 ماهگی نوزاد دنبال کنند. این شامل بررسی رشد فیزیکی، نظارت بر واکنش‌های نوزاد سه ماهه به محیط اطراف و بررسی علائم عاطفی 3 ماهگی نوزاد است.

در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرمعمول، مشاوره با پزشک می‌تواند به شناسایی مشکلات و انجام اقدامات مناسب کمک کند.

5. تقویت مهارت‌های حرکتی سه ماهگی نوزاد

در این سن، نوزادان سه ماهه به‌تدریج مهارت‌های حرکتی خود را توسعه می‌دهند. والدین می‌توانند با فعالیت‌های ساده مانند قرار دادن نوزاد سه ماهه روی شکم و تشویق او به حرکات مختلف، به تقویت عضلات و هماهنگی حرکتی نوزاد سه ماهه کمک کنند.

این فعالیت‌ها به رشد حرکتی نوزادان سه ماهه و آماده‌سازی او برای مراحل بعدی رشد کمک می‌کند.

6. تقویت ارتباط عاطفی و اجتماعی

ارتباط عاطفی و اجتماعی با نوزادان سه ماهه یکی از بخش‌های کلیدی در رشد سالم او است. والدین باید با نوزادان 3 ماهه خود تعاملات مثبت و محبت‌آمیز داشته باشند، از جمله بازی کردن با او، صحبت کردن و ایجاد لحظات خوشایند.

این تعاملات به نوزادان سه ماهه کمک می‌کند تا احساس امنیت و محبت کند و به‌تدریج مهارت‌های اجتماعی و عاطفی خود را توسعه دهد.

سخن نهایی

نوزاد سه ماهه در دوره‌ای از زندگی قرار دارد که رشد  او به‌سرعت پیش می‌رود. والدین با ارائه تغذیه مناسب، ایجاد محیطی ایمن و پر از تحریکات مثبت، و توجه به نیازها و تغییرات نوزادان سه ماهه خود می‌توانند به بهبود رشد او کمک کنند.

در این سن، توجه به نقاط عطف رشد و واکنش‌های نوزادان 3 ماهه بسیار مهم است و والدین باید به‌دقت این تغییرات را پیگیری کنند.

نوزاد سه ماهه در دوره‌ای از زندگی قرار دارد که با مراقبت‌های مناسب والدین و توجه به نیازها و تغییرات او می‌توان به بهبود رشد و توسعه سالم او کمک کرد.

والدین با ارائه تغذیه مناسب، ایجاد محیطی ایمن و پر از تحریکات مثبت، و توجه به نیازهای نوزادان سه ماهه می‌توانند به بهترین شکل از این دوره حساس زندگی فرزند خود حمایت کنند.

سؤالات متداول

1. نوزاد سه ماهه باید چه مقدار بخوابد؟

نوزادان سه ماهه معمولاً بین 14 تا 17 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند. این خواب شامل خواب شبانه و چرت‌های روزانه است.

2. آیا نوزاد سه ماهه می‌تواند صدای والدین را تشخیص دهد؟

بله، نوزادان سه ماهه قادر به تشخیص صدای والدین خود هستند و ممکن است با شنیدن صدای آنها واکنش نشان دهند.

3. چه نوع بازی‌هایی برای نوزادان سه ماهه مناسب است؟

بازی‌های ساده‌ای مانند قرار دادن نوزاد به روی شکم، بازی با اسباب‌بازی‌های رنگارنگ و تولید صداهای مختلف برای تحریک حواس نوزاد مناسب هستند.

4. نوزادان سه ماهه چگونه ارتباط برقرار می‌کنند؟

نوزادان سه ماهه با لبخند زدن، گریه کردن و تولید صداهای مختلف مانند بغبغو سعی در برقراری ارتباط با اطرافیان دارند.

5. چگونه می‌توان به بهبود رشد حرکتی نوزاد سه ماهه کمک کرد؟

والدین می‌توانند با تمریناتی مانند قرار دادن نوزاد به روی شکم (tummy time) و تشویق او به حرکت دادن دست‌ها و پاها به بهبود رشد حرکتی او کمک کنند.