بعد از دوران شیرین بارداری، رابطه زناشویی و شیردهی دو جنبه طبیعی و مهم در زندگی والدین هستند که می‌توانند سؤالاتی را درباره سلامت و بهداشت مادر و نوزاد ایجاد کنند. بسیاری از مادران شیرده ممکن است در مورد شیر دادن به نوزاد بعد از رابطه جنسی یا تأثیر این رابطه بر شیر خود نگرانی‌هایی داشته باشند.
هدف این مقاله، ارائه راهنمایی کلی برای مادران شیرده درباره رابطه زناشویی و شیردهی و نکات بهداشتی مرتبط با آن است تا بتوانند با آرامش و آگاهی بیشتر از این دوران لذت ببرند.
اگر برای شیر دادن به نوزاد بعد از نزدیکی یا رابطه جنسی نیاز به مشاوره دارید؛ می‌توانید با دانلود اپلیکیشن بارداری آواکیدز با بهترین مشاوران متخصص در ارتباط باشید.
ارتباط شیردهی و رابطه زناشویی
پس از زایمان، بازگشت به روابط زناشویی برای بسیاری از مادران ممکن است با نگرانی‌هایی همراه باشد. یکی از سؤالات رایج در این دوران، تأثیر شیردهی بر رابطه زناشویی و بالعکس است.
شیردهی و رابطه زناشویی هر دو بخش‌های طبیعی از زندگی یک مادر هستند، اما درک درست از نحوه تلفیق این دو فعالیت میتواند به حفظ سلامت روانی و جسمی مادر کمک کند و به بهبود روابط عاطفی و فیزیکی زوجین منجر شود.
برای بسیاری از مادران، بازگشت به رابطه زناشویی ممکن است پس از تولد نوزاد و شروع شیردهی کمی پیچیده به نظر برسد. ممکن است نگرانی‌هایی درباره تأثیر شیردهی به نوزاد بعد از رابطه جنسی یا احتمال تأثیرات منفی بر تولید شیر وجود داشته باشد.
اما باید به این نکته توجه کرد که به‌طور کلی، این دو فعالیت می‌توانند به‌طور مستقل و بدون تداخل با یکدیگر انجام شوند، به شرطی که مراقبت‌های بهداشتی و جسمی به‌درستی رعایت شوند.
درک و آگاهی از اینکه هر دو فعالیت در واقع برای سلامت مادر و نوزاد ضروری هستند، میتواند نگرانی‌های موجود را کاهش دهد. با رعایت نکات بهداشتی در هر دو فعالیت، مادران می‌توانند از تجربه شیردهی و رابطه زناشویی خود لذت ببرند و از احساسات و تجربه‌های جدید به‌طور سالم بهره‌برداری کنند.
این هم‌زمانی در واقع به مادر این امکان را می‌دهد که به‌عنوان یک فرد و شریک زندگی، به جنبه‌های مختلف زندگی خود توجه کند.
به‌طور کلی، ارتباط شیردهی و رابطه زناشویی باید به‌عنوان دو نیاز طبیعی و متوازن که می‌توانند به‌طور هم‌زمان در زندگی مادر و خانواده جایگزین شوند؛ درک شود. داشتن آگاهی از نحوه انجام این دو فعالیت بدون ایجاد تداخل برای سلامت فیزیکی و روانی مادر ضروری است و میتواند به کاهش استرس و افزایش رفاه خانواده کمک کند.
آیا شیردهی بعد از رابطه زناشویی بی‌خطر است؟
شیر دادن به نوزاد بعد از رابطه جنسی یکی از موضوعاتی است که اغلب برای مادران سؤال‌برانگیز است، زیرا بسیاری از آن‌ها نگران تأثیر هورمون‌های آزادشده در بدنشان بر کیفیت و ترکیب شیر هستند. در هنگام برقراری رابطه زناشویی، بدن زنان هورمون‌های مختلفی مانند اکسیتوسین را ترشح می‌کند که در فرایند تحریک و تجربه لذت نقش دارند.
این هورمون‌ها حتی در مواقع غیررابطه‌ای، مثل هنگام شیردهی، نیز به‌طور طبیعی در بدن مادر ترشح می‌شوند. اما ترشح این هورمون‌ها هنگام رابطه، موقت است و به‌سرعت به سطوح عادی برمی‌گردد و تأثیر پایداری بر شیر مادر نمی‌گذارد.
از سوی دیگر، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که شیر دادن به نوزاد بعد از رابطه جنسی هیچ خطری برای نوزاد به همراه ندارد. ترکیب شیر مادر ثابت است و حتی با تغییرات جزئی در هورمون‌های بدن مادر هم تغییری در کیفیت آن ایجاد نمی‌شود.
علاوه‌بر این، بدن مادر به‌گونه‌ای طراحی شده که هورمون‌های لازم برای رشد و ایمنی نوزاد را در شیر ترشح کند و تغییرات زودگذر در سطح هورمون‌ها این تعادل طبیعی را برهم نمی‌زند.
به‌طور کلی، تأثیرات هورمونی ناشی از رابطه زناشویی تنها بر بدن مادر تأثیر می‌گذارد و به مقدار قابل‌توجهی به شیر منتقل نمی‌شود. هورمون‌هایی مانند اکسیتوسین که در حین رابطه زناشویی ترشح می‌شوند، به‌سرعت در جریان خون مادر تجزیه می‌شوند و تأثیری بر نوزاد ندارند.
همچنین، فرایند شیردهی خود باعث ترشح هورمون‌های مشابه می‌شود که حتی بیشتر از مقدار ترشح‌شده در رابطه است، اما بی‌خطر و ضروری برای تولید و جریان شیر است.
بسیاری از متخصصان معتقدند که مادران می‌توانند بعد از رابطه بدون نگرانی به نوزاد شیر دهند و هیچ محدودیت زمانی خاصی وجود ندارد. در واقع، مادران حتی در صورت نیاز می‌توانند بلافاصله بعد از رابطه، به نوزاد شیر دهند.
رعایت نکات بهداشتی مانند شستوشوی ناحیه سینه در صورت تماس مستقیم میتواند حس بهتری برای مادر فراهم کند، اما از نظر سلامتی خطری برای نوزاد ایجاد نمی‌کند.
از نظر روانی، برخی مادران ممکن است به‌علت تغییرات هورمونی پس از رابطه احساسات متفاوتی را تجربه کنند. این تغییرات طبیعی است و میتواند بر احساسات آن‌ها نسبت به شیر دادن تأثیر بگذارد، اما معمولاً این تغییرات روانی موقت بوده و با زمان و استراحت کوتاه از بین می‌رود.
داشتن آرامش و آگاهی از سلامت و بی‌خطر بودن شیردهی در این شرایط میتواند به مادران کمک کند تا با اطمینان بیشتری به نوزادشان شیر دهند.
در نهایت، باید تأکید کرد که رابطه زناشویی و شیردهی دو جنبه طبیعی و حیاتی زندگی مادران هستند که می‌توانند بدون تداخل منفی در کنار یکدیگر وجود داشته باشند.
مادران می‌توانند بدون نگرانی از اثرات جانبی، به نوزاد خود بعد از رابطه زناشویی شیر دهند و مطمئن باشند که ترکیب شیر و کیفیت تغذیه نوزاد تحت‌تأثیر این امر قرار نمی‌گیرد.
تأثیر رابطه زناشویی بر شیر مادر
رابطه زناشویی در بدن زنان، هورمون‌های مختلفی از جمله اکسیتوسین را ترشح می‌کند که نقش مهمی در تجربه لذت، افزایش صمیمیت و آرامش دارد. این هورمون علاوه‌بر اثرات عاطفی، به‌طور طبیعی در جریان شیردهی هم نقش دارد.
اکسیتوسین مسئول انقباضات لازم برای خروج شیر از غدد شیری و حرکت آن به سمت نوک سینه است؛ بنابراین، در حین یا بلافاصله بعد از رابطه، این هورمون میتواند باعث جریان سریع‌تر و حتی نشت شیر از سینه‌ها شود که برای بسیاری از مادران تجربه‌ای طبیعی است.
به‌طور کلی، میزان اکسیتوسین ترشح‌شده در رابطه زناشویی تأثیر طولانی‌مدتی بر تولید یا ترکیب شیر مادر ندارد. این هورمون به‌سرعت در بدن تجزیه می‌شود و بعد از مدتی به سطح طبیعی خود برمی‌گردد.
به همین دلیل، مادران می‌توانند بلافاصله بعد از رابطه به نوزادشان شیر دهند بدون اینکه نگران تأثیر مضر بر شیر باشند. این موضوع که ترشح این هورمون برای جریان شیر ضروری است، نشان می‌دهد که اثر آن به‌طور طبیعی بی‌خطر بوده و بدن مادر به‌خوبی با این تغییرات سازگار است.
تجربه نشت شیر در حین یا بعد از رابطه برای برخی از مادران ممکن است احساسی ناخوشایند یا حتی آزاردهنده باشد، به‌ویژه در ماه‌های اولیه شیردهی که هورمون‌های بدن فعال‌تر هستند.
اما با گذشت زمان و هماهنگ‌شدن بیشتر بدن با شیردهی، این اتفاق کمتر می‌شود. مادران می‌توانند از پدهای مخصوص شیردهی استفاده کنند تا در هنگام نشت شیر احساس راحتی بیشتری داشته باشند و نگرانی از این بابت نداشته باشند.
علاوه‌بر این، برخی از زنان ممکن است بعد از رابطه و ترشح اکسیتوسین، احساس افزایش محبت و نزدیکی بیشتری نسبت به نوزادشان داشته باشند. این هورمون به‌طور کلی در تقویت حس مراقبت و ارتباط عاطفی مادر با نوزاد مؤثر است و نقش مهمی در ایجاد پیوند عمیق میان مادر و فرزند دارد.
این احساس عاطفی میتواند انگیزه و تمایل بیشتری به شیردهی برای مادر فراهم کند که از نظر روانی نیز به افزایش سلامت او کمک می‌کند.
یکی دیگر از نکات مهم، این است که هورمون اکسیتوسین میتواند به مادر در کاهش استرس و ایجاد حس آرامش کمک کند. بسیاری از مادران تازه‌وارد با فشار و استرس زیادی مواجه هستند و ترشح این هورمون به کاهش این فشارها کمک می‌کند.
در نتیجه، رابطه زناشویی نه‌تنها میتواند از لحاظ عاطفی برای مادر مفید باشد، بلکه به حفظ سلامت روانی او در طول دوران شیردهی کمک می‌کند و باعث می‌شود شیردهی با آرامش بیشتری صورت گیرد.
در مجموع، تأثیر رابطه زناشویی بر شیر مادر از جنبه‌های مثبت و طبیعی به شمار می‌رود. تغییرات هورمونی که در بدن ایجاد می‌شود، به‌هیچ‌عنوان ترکیب یا کیفیت شیر را تحت‌تأثیر منفی قرار نمی‌دهد.
به همین دلیل، مادران می‌توانند با اطمینان خاطر به برقراری رابطه و شیردهی ادامه دهند و مطمئن باشند که این موضوع به سلامت و تغذیه مناسب نوزاد آسیبی نمی‌رساند.
نکات بهداشتی برقراری رابطه برای مادران شیرده
مادران شیرده هنگام برقراری رابطه زناشویی باید به نکات بهداشتی خاصی توجه کنند تا از بروز عفونت‌ها یا مشکلات دیگر پیشگیری کنند. به‌دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و افزایش حساسیت در دوران شیردهی، مراقبت از بهداشت شخصی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
یکی از توصیه‌های بهداشتی مهم، شستوشوی سینه‌ها قبل از شیردهی به نوزاد است؛ به‌ویژه اگر ناحیه سینه‌ها در تماس مستقیم بوده باشد. این اقدام ساده به مادران اطمینان می‌دهد که نوزاد در معرض هرگونه آلودگی احتمالی قرار نمی‌گیرد.
استفاده از محصولات بهداشتی مناسب مانند صابون‌های ملایم و بدون عطر برای شستوشوی بدن و سینه‌ها، به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند. محصولات عطر و رنگ‌دار ممکن است موجب تحریک پوست شوند، به‌ویژه برای مادران شیرده که پوستشان حساس‌تر است.
انتخاب محصولاتی که مخصوص پوست حساس طراحی شده‌اند، میتواند به بهبود تجربه بهداشتی و همچنین کاهش نگرانی‌های مادران کمک کند. این محصولات برای جلوگیری از ایجاد خشکی و تحریک پوست توصیه می‌شوند و احساس راحتی بیشتری در مادران ایجاد می‌کنند.
به دلیل افزایش جریان خون و تغییرات هورمونی در دوران شیردهی، ناحیه سینه‌ها ممکن است حساس‌تر از قبل باشد. برای راحتی بیشتر، برخی مادران ترجیح می‌دهند از پدهای بهداشتی مخصوص شیردهی استفاده کنند تا از نشت شیر در هنگام رابطه جلوگیری کنند.
این پدها همچنین می‌توانند به بهداشت بیشتر کمک کنند و از تماس مستقیم ناحیه سینه با هرگونه آلودگی جلوگیری کنند. استفاده از این پدها، به مادران امکان می‌دهد تا بعد از رابطه به‌راحتی نوزاد خود را شیر دهند.
رعایت بهداشت دست‌ها قبل از لمس سینه‌ها و نوزاد نیز اهمیت زیادی دارد. شستوشوی کامل دست‌ها، به‌ویژه بعد از رابطه، میتواند از انتقال میکروب‌ها به نوزاد جلوگیری کند. نوزادان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر، نسبت به عوامل عفونت‌زا حساس‌تر هستند و این نکته میتواند به حفظ سلامت آن‌ها کمک کند.
توصیه می‌شود مادران حتی در شرایط عادی و روزمره، دست‌های خود را به‌طور مرتب شستوشو دهند، به‌ویژه قبل از شیردهی.
توجه به بهداشت دهان و دندان نیز یکی دیگر از نکات بهداشتی مهم است که میتواند از انتقال هرگونه عفونت به نوزاد پیشگیری کند. در برخی موارد، عفونت‌های دهان و دندان می‌توانند از طریق تماس به ناحیه سینه منتقل شوند.
بنابراین، مسواک زدن منظم و استفاده از دهان‌شویه‌های مناسب، به سلامت دهان و دندان کمک کرده و از انتقال میکروب‌ها به نوزاد جلوگیری می‌کند.
استفاده از لباس‌های تمیز و مناسب نیز یکی دیگر از اصول بهداشتی برای مادران شیرده است. پوشیدن لباس‌های پنبه‌ای و قابل‌تنفس به مادران کمک می‌کند تا راحت‌تر باشند و از رشد باکتری‌ها و عفونت‌های پوستی جلوگیری کنند.
علاوه‌بر این، شستوشوی مرتب لباس‌ها به‌ویژه در دوران شیردهی و پس از رابطه، به حفظ بهداشت شخصی و احساس طراوت بیشتر در مادر کمک می‌کند.
نکته دیگری که مادران شیرده باید به آن توجه کنند، استفاده از مواد بهداشتی ضدعفونی‌کننده برای سطوحی است که ممکن است با بدنشان در تماس باشد. به‌عنوان مثال، ضدعفونی کردن ملحفه‌ها، بالش‌ها و سایر سطوحی که ممکن است با بدن تماس داشته باشند، به کاهش ریسک انتقال میکروب‌ها و عفونت‌ها کمک می‌کند.
این اقدام ساده میتواند تا حد زیادی از سلامت مادر و نوزاد محافظت کند.
توجه به تغذیه سالم و متعادل نیز به حفظ سلامت بدن مادر و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. تغذیه مناسب نه‌تنها برای تولید شیر باکیفیت اهمیت دارد، بلکه به بدن کمک می‌کند تا در برابر عفونت‌ها و عوامل بیماری‌زا مقاوم‌تر شود.
مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، به‌ویژه ویتامین C و زینک، به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و از سلامت مادر و نوزاد محافظت می‌کند.
نکته آخر این است که مادران شیرده باید به نیازهای روانی و جسمی خود نیز توجه کنند. استراحت کافی، مدیریت استرس و مراقبت از سلامت روان به افزایش کیفیت زندگی و بهبود تجربه شیردهی کمک می‌کند.
رابطه زناشویی میتواند به افزایش حس صمیمیت و راحتی مادران کمک کند، اما توجه به استراحت و آرامش پس از آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
آیا شیردهی بعد از رابطه زناشویی به نوزاد آسیب می‌رساند؟
شیردهی بعد از رابطه زناشویی یکی از نگرانی‌های متداول مادران شیرده است که نگران تأثیرات احتمالی آن بر سلامت نوزاد هستند. بااینحال، تحقیقات علمی نشان می‌دهند که شیر دادن به نوزاد بعد از نزدیکی هیچ‌گونه خطری برای نوزاد ندارد و ترکیب شیر مادر در این حالت به همان اندازه مغذی و سالم باقی می‌ماند.
شیر مادر منبعی از مواد مغذی، آنتی‌بادی‌ها و عوامل ایمنی است که به رشد و محافظت نوزاد کمک می‌کند و این کیفیت تحت‌تأثیر تغییرات هورمونی موقتی در بدن مادر قرار نمی‌گیرد.
هورمون‌هایی مانند اکسیتوسین که در هنگام رابطه زناشویی ترشح می‌شوند، بر ساختار شیر مادر تأثیر منفی ندارند. این هورمون‌ها به‌سرعت در بدن تجزیه شده و به سطوح طبیعی خود باز می‌گردند.
در نتیجه، شیر مادر بعد از رابطه به همان اندازه مغذی و بی‌خطر است و میتواند همچنان به تقویت سیستم ایمنی و رشد نوزاد کمک کند. همچنین، ازآنجایی‌که بدن مادر به طور طبیعی با این تغییرات سازگار است، نگرانی درباره آسیب به نوزاد به دلیل ترشح این هورمون‌ها کاملاً بی‌اساس است.
بااینحال، برخی مادران ممکن است از نظر بهداشتی احساس نیاز به شستوشوی سینه‌ها قبل از شیردهی داشته باشند. اگرچه از لحاظ علمی نیازی به شستوشوی سینه بعد از رابطه نیست، این کار میتواند اطمینان خاطر بیشتری به مادر دهد و تجربه شیردهی را برای او راحت‌تر و بدون استرس کند.
رعایت نکات بهداشتی در شیردهی به‌طورکلی میتواند برای مادران آرامش‌بخش باشد و به آن‌ها کمک کند تا با اطمینان بیشتری به نوزادشان شیر بدهند.
شیردهی بعد از رابطه از نظر روانی نیز برای مادران بی‌خطر و حتی مفید است. بسیاری از مادران بعد از رابطه احساس آرامش و صمیمیت بیشتری نسبت به نوزاد خود پیدا می‌کنند. این حس مثبت میتواند به افزایش تعامل عاطفی میان مادر و نوزاد کمک کند و شیردهی را به تجربه‌ای دلپذیرتر و محبت‌آمیزتر تبدیل کند.
این پیوند عاطفی برای رشد سالم نوزاد و سلامت روانی مادر اهمیت بسیاری دارد.
همچنین، لازم به ذکر است که هیچ محدودیت زمانی مشخصی برای شیردهی بعد از رابطه وجود ندارد. مادران می‌توانند بلافاصله بعد از رابطه به نوزادشان شیر بدهند و نیازی به انتظار برای بازگشت هورمون‌ها به حالت طبیعی نیست.
بدن مادر به‌گونه‌ای طراحی شده که حتی با تغییرات جزئی هورمونی، کیفیت و ایمنی شیر حفظ شود. این امر نشان‌دهنده قدرت تطابق بدن در شرایط مختلف است و نیازی به نگرانی در این زمینه نیست.
در نهایت، مادران می‌توانند با آگاهی و اطمینان کامل به نوزاد خود بعد از رابطه زناشویی شیر دهند. تجربه‌ای که بر پایه اطلاعات علمی و بدون نگرانی از تأثیر منفی بر نوزاد باشد، به مادر کمک می‌کند تا شیردهی را به‌عنوان یک بخش لذت‌بخش از زندگی مادرانه تجربه کند.
چه مدت بعد از رابطه زناشویی می‌توان به نوزاد شیر داد؟
برای شیردهی به نوزاد بعد از رابطه زناشویی هیچ محدودیت زمانی خاصی تعیین نشده است و از نظر علمی نیازی به منتظر ماندن نیست. بدن مادر به‌گونه‌ای طراحی شده که تغییرات هورمونی حاصل از رابطه زناشویی تأثیری بر ترکیب یا کیفیت شیر نداشته و بی‌خطر است.
بنابراین، مادران می‌توانند بلافاصله بعد از رابطه به نوزاد خود شیر بدهند، بدون اینکه نگران تأثیرات منفی بر سلامت نوزاد باشند. این امر به مادران اطمینان می‌دهد که شیر آن‌ها همچنان مغذی و مناسب برای نوزاد است.
از نظر فیزیولوژیکی، هورمون‌هایی مانند اکسیتوسین که در طی رابطه زناشویی ترشح می‌شوند، تأثیری دائمی بر ترکیب شیر ندارند. این هورمون‌ها به‌سرعت در بدن تجزیه و به حالت طبیعی باز می‌گردند.
حتی در هنگام شیردهی، همین هورمون‌ها به میزان بیشتری ترشح می‌شوند تا به خروج و جریان یافتن شیر کمک کنند، اما این امر باعث تغییر در کیفیت شیر نمی‌شود. بنابراین، مادرانی که نگران ترشح هورمون‌های حاصل از رابطه زناشویی هستند، می‌توانند با خیال راحت بعد از رابطه، بلافاصله به نوزاد خود شیر بدهند.
البته برای برخی مادران ممکن است موضوع از نظر روانی اهمیت بیشتری داشته باشد. برخی ممکن است نیاز به چند دقیقه زمان برای بازگشت آرامش داشته باشند تا احساس راحتی بیشتری در شیردهی به نوزاد پیدا کنند.
این استراحت کوتاه میتواند به مادران کمک کند تا با اطمینان و آرامش بیشتری به نوزاد خود شیر دهند. در نهایت، زمان‌بندی کاملاً به احساس و نیازهای مادر بستگی دارد و محدودیت فیزیولوژیکی ندارد.
در مواقعی که مادر بعد از رابطه احساس ناراحتی یا خستگی می‌کند، کمی استراحت یا نوشیدن آب میتواند به او کمک کند تا احساس بهتری برای شیردهی داشته باشد. این استراحت کوتاه تنها برای راحتی و آرامش مادر است و تأثیری بر ایمنی یا ترکیب شیر ندارد. انتخاب زمان مناسب برای شیردهی کاملاً وابسته به تمایل و احساس مادر است و بهتر است براساس شرایط فردی تصمیم‌گیری شود.
برخی مادران ممکن است احساس کنند که با رعایت نکات بهداشتی و شستوشوی سینه، تجربه شیردهی برایشان راحت‌تر و دلپذیرتر است. شستوشوی سریع ناحیه سینه از نظر علمی ضروری نیست، اما میتواند به مادران حس بهتری بدهد و به آن‌ها کمک کند تا با آرامش خاطر به نوزاد خود شیر بدهند.
این تصمیم کاملاً شخصی است و هر مادری میتواند بنا به تمایل خود عمل کند.
به‌طور کلی، شیردهی بعد از رابطه زناشویی بدون نیاز به رعایت زمان‌بندی خاصی ایمن است و مادران می‌توانند بلافاصله بعد از رابطه به نوزاد خود شیر دهند. بااینحال، اگر نیاز به کمی استراحت یا رعایت نکات بهداشتی دارند، می‌توانند آن را انجام دهند تا از نظر روانی احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
تصمیم‌گیری درباره زمان شیردهی در این شرایط کاملاً براساس احساس و نیاز مادر است و تأثیری بر کیفیت شیر ندارد.
سخن نهایی
شیر دادن به نوزاد بعد از رابطه جنسی برای مادران کاملاً طبیعی و امن است. توجه به مسائل بهداشتی و آرامش روانی، تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر از شیردهی و رابطه زناشویی فراهم می‌کند.
سؤالات متداول
1. آیا رابطه زناشویی میتواند طعم شیر مادر را تغییر دهد؟
خیر، رابطه زناشویی تأثیری بر طعم شیر مادر ندارد.
2. آیا باید قبل از شیر دادن به نوزاد بعد از نزدیکی سینه را شستوشو دارد؟
بله، شستوشوی سینه میتواند به بهبود بهداشت و آرامش خاطر مادر کمک کند.
