با توجه به شرایط نامساعد و آلودگی هوا در برخی نقاط ایران، مراقبت از تغذیه و ایمنی کودکان امری بسیار حیاتی میباشد. زیرا کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیفتر و حساسیت بیشتر به عوامل محیطی، نسبت به اثرات جانبی آلودگی هوا، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. در شرایط آلودگی هوا، درصد جذب ذرات سرب معلق در هوا در کودکان 70 می باشد این در صورتی است که این عدد در بزرگسالان 20 می باشد. در این مقاله، به بررسی اقدامات مناسب در هنگام آلوده شدن هوا پرداخته می شود.
توصیه هایی برای حفظ سلامت کودکان و نوزادان در آلودگی هوا:
- برای مراقبت از نوزاد در برابر آلودگی هوا، از دستگاه های تصفیه هوا در خانه استفاده کنید.
طبق تحقیقات و نظرات سازمان جهانی بهداشت (WHO) دستگاههای تهویه هوا میتوانند تاثیر مهمی در بهبود کیفیت هوای داخلی و سلامتی کودکان داشته باشند، به ویژه در شرایط آلودگی هوا. در شهرها و مناطقی که با ذرات معلق، آلودگی هوا و آلایندههای مختلف روبرو هستند، استفاده از دستگاههای تهویه هوا میتواند به عنوان یک ابزار موثر در کاهش تاثیرات آنها بر سلامت کودکان مورد استفاده قرار گیرد. در زیر تاثیرات مهم این دستگاهها بررسی میشوند:
- تصفیه هوا: دستگاههای تهویه هوا میتوانند به عنوان تصفیهکنندههای هوا عمل کرده و ذرات معلق، میکروبها و آلایندههای هوا را از هوای داخلی حذف کنند.
- حفظ رطوبت: بسیاری از دستگاههای تهویه هوا همچنین قابلیت حفظ رطوبت را دارند. این امر میتواند در جلوگیری از خشکی هوا و تاثیرات منفی آن بر راحتی تنفس و پوست کودکان کمک کند.
- کاهش علائم حساسیت: در صورتی که کودکان با علائم حساسیت به آلرژیها و آلایندههای هوا روبرو هستند، دستگاههای تهویه هوا میتوانند به کاهش علائم حساسیت، افزایش راحتی تنفسی، و کاهش احتمال بروز بیماریهای تنفسی کمک کنند.
- افزایش ایمنی سیستم تنفسی: با حفظ کیفیت هوای داخلی، دستگاههای تهویه هوا میتوانند به تقویت سیستم تنفسی کودکان کمک کنند و از بروز مشکلات تنفسی جلوگیری نمایند.
مهم است بدانید که انتخاب دستگاه تهویه هوا مناسب و نظارت مناسب بر کیفیت آن موارد حیاتی است. همچنین، تهویه هوا تنها یکی از اقداماتی است که میتوان در مقابل آلودگی هوا انجام داد، بنابراین اقدامات دیگری مانند کاهش مواجهه با آلایندهها و استفاده از ماسک را جدی بگیرید.
ایمنی کودکان در معرض هوای الوده:
توصیه های عمومی:
آگاهی از شاخص آلودگی هوا: والدین باید با شاخص کیفیت هوا آشنا شده و در روزهایی که هوا مساعد نیست، فعالیتهای خارجی کودکان را محدود کنند.
از عدد صفر تا ۵۰، هوای پاک، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم یا متوسط، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوای ناسالم برای گروههای حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوای ناسالم برای همه گروهها، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوای بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا خطرناک است.
می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- توضیح مفهوم آلودگی هوا:
به کودک توضیح دهید که هوا در برخی روزها ممکن است آلوده و برای سلامتی او خطرناک باشد.
- استفاده از ابزار آموزشی:
از ابزارهای آموزشی مثل کتاب ها ، نمودارها یا ویدئو ها استفاده کنید تا مفهوم آلودگی هوا برای کودک شما به شکل واضح تری نمایش داده شود.
- بازی های آموزشی :
از بازی های آموزشی برای ترغیب کودک به درک بهتر مفهوم استفاده کنید . مثلا می توانید یک بازی نقش آفرینی بازی کنید که در آن کودک باید تصمیم بگیرد که در خانه بماند.
- تشویق و پاداش:
هنگامی که کودک در خانه می ماند او را تشویق کنید و پاداش تعیین نمایید. این می تواند او را به تداوم این عمل تشویق کند.
لازم به ذکر است، طبق تحقیقات صورت پذیرفته، بخور دادن در شرایط آلودگی هوا برای کودک مفید نیست. بلکه، زیان آور است.
بخور دادن کودکان در شرایط آلودگی هوا ممکن است تأثیرات مختلفی بر آنها داشته باشد. آلودگی هوا، به ویژه ذرات معلق و آلایندههای شیمیایی، میتواند بر سلامت کودکان اثرات منفی بگذارد. در زیر تعدادی از این اثرات ذکر شدهاند:
- تنفس مشکل دار : ذرات معلق و آلایندههای هوا میتوانند به راحتی در ریهها جا بگیرند و باعث مشکلات تنفسی شوند. بخصوص، کودکان با ریههای ضعیفتر ممکن است به عنوان گروه حساستر، اثرات بیشتری از آلودگی هوا را تجربه کنند.
- افزایش علائم حساسیت: کودکان ممکن است در شرایط آلودگی هوا علائم حساسیتی مانند آلرژیها، آسم، یا سایر مشکلات تنفسی را تجربه کنند. آلودگی هوا میتواند این علائم را تشدید کند.
- تأثیر بر سیستم ایمنی: آلایندههای هوا ممکن است بر سیستم ایمنی کودکان تأثیر بگذارند و احتمالاً آنها را به بیماریها و عفونتها حساستر کنند.
- اثرات منفی بر رشد : آلودگی هوا ممکن است بر رشد فیزیکی و ذهنی کودکان تأثیر بگذارد.
- در صورت مشاهده اولین علائم بیماری در کودک خود، به پزشک مراجعه نمایید.
مصرف هرگونه دارو یا مکمل با مشاوره پزشک انجام پذیرد.
- حمام کردن کودک ، با استفاده از آب ولرم رو به گرم (بیش از اندازه حمام بخار نکند) و مرطوب نگه داشتن کودک ، به تسکین علائم کمک می کنید.
درباره تقویت سیستم ایمنی بدن بیشتر بخوانید.
پرسش های متداول:
پرسش: آیا الودگی هوا بر سلامت کودکان تأثیر دارد؟
بله، الودگی هوا میتواند تأثیر مستقیم و غیرمستقیمی بر سلامت کودکان داشته باشد. در مواجهه با هوای الوده، کودکان ممکن است به بیماریهای تنفسی، آلرژیها و مشکلات سلامتی دیگر در آینده ابتلا کنند.
پرسش: چه تدابیری میتوانیم در مقابل الودگی هوا برای کودکان اتخاذ کنیم؟
- استفاده از تصفیهکننده هوا در داخل خانه.
- تا حد امکان کودکان را در دورههای کمآلوده بیرون ببرید.
- در صورت نیاز، از ماسک تنفسی مناسب برای کودکان استفاده کنید.
- همیشه از کیفیت هوای داخل خانه مطمئن شوید.
- از دود سیگار دوری کنید تا کودکان در معرض دود سیگار قرار نگیرند.
پرسش: چگونه میتوان تغذیه مناسبی برای کودکان در شرایط الودگی هوا فراهم کرد؟
- اطمینان از مصرف مواد غذایی غنی از ویتامینها و مواد مغذی.
- افزودن مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان به رژیم غذایی.
- ترجیحاً استفاده از مواد غذایی آلی و بدون مواد افزودنی مضر.
- افزودن میوهها و سبزیجات به رژیم غذایی برای تقویت سیستم ایمنی کودکان.
پرسش: چطور میتوان به کودکان در تشخیص نشانههای ناراحتی ناشی از الودگی هوا کمک کرد؟
- مشاهده تغییرات در رفتار کودکان، مثل تنفس سریعتر.
- نظارت بر علائم بیماریهای تنفسی، از جمله سرفه، عطسه و سرفه خشک.
- درخواست از کودکان که در مواجه با هوای الوده احساس ناخوشایندی یا درد دارند، روایت کنند.
پرسش: آیا کودکان با بیماریهای تنفسی باید در خانه باشند یا میتوانند به مدرسه بروند؟
تصمیم به ادامه یا تعطیلی از مدرسه بستگی به شدت بیماری و توصیه پزشک دارد. در صورتی که بیماری تأثیر زیادی بر سلامت کودک داشته باشد، بهتر است از مدرسه دور بماند تا بهبود یابد.
پرسش: چه تدابیری در مورد خواب کودکان در محیط الوده اتخاذ شود؟
- استفاده از فیلترهای هوا در اتاق خواب.
- اطمینان از اینکه پنجرهها درست بسته شده و هوای داخل خانه تصفیه شده باشد.
- انجام فعالیتهای آرامبخش قبل از خواب، مانند خواندن یک کتاب یا گوش دادن به موسیقی آرامشبخش.
- اطمینان از اینکه کودکان قبل از خواب به دستشویی بروند تا از هوای آلوده کاسته شود.
پرسش: مصرف شیر در زمان الودگی هوا برای کودکان مفید است؟
بله، مصرف شیر در زمان الودگی هوا برای کودکان مفید است. شیر یک منبع تغذیه ارزشمند با ارزش غذایی بالاست و در کلیه سنین، از جمله کودکان، نقش مهمی در سلامت و رشد ایفا میکند. در شرایط الودگی هوا، مصرف شیر به عنوان یک غذای کامل با ارزش و مفید، دارای مزایا و اهمیتهای زیادی است.