یکی از مشکلات رایج در نوزادان که باعث نگرانی والدین می شود اگزما می باشد . که گاهی با علائم پوستی الرژی غذایی اشتباه گرفته می شود . در این مقاله تفاوت های بین این دو ، نحوه مراقبت از پوست مستعد به اگزما در نوزادان و خردسالان و همچنین روش های کنترل و پیشگیری از آلرژی غذایی را شرح خواهیم داد.
این بیماری در دوره شیرخوارگی، صورت ، گونه ها ، سر و نواحی پشت ساعد و جلوی ساق پا را درگیر می کند. در این نواحی پوست خشک و خارش دار است . گاهی نیز حالت ملتهب به خود می گیرد. در برخی از موارد به علت خاراندن پوست زخمی شده و آزرده می شود و حتی ممکن است خونی شود. این بیماری ناحیه ی پوشانده شده توسط پوشک را گرفتار نمی کند و آن ناحیه سالم می ماند.
بیماری اگزما چیست ؟
این بیماری به شکل اختلالات پوستی مزمن دیده می شود . که رایج ترین نوع این بیماری به نام درماتیک آتوپیک می باشد . بخصوص در نوزادان و کودکان . معمولا به جای لغت درماتیت اتوپیک از اگزما استفاده می شود که در این مقاله نیز چنین است . از هر 10 کودک 2 نفر به این بیماری پوستی مبتلا می شوند. وجود درماتیت آتوپیک در یک شیرخوار اولین علامت هشدار به والدین مبنی بر استعداد کودکشان برای ابتلا به بیماری های آلرژیک و حتی بیماری آسم خواهد بود. البته جای امیدواری است که کودکان بعد از بزرگتر شدن این بیماری ها در بدن آن ها تخفیف می یابد.
اگزما در کودکان به نوعی از بیمار‌های پوستی گفته میشود که در آن پوست نوزاد تاول زده و قرمز میشود. عمدتا اگزما به دلیل این که با خود خشک شدن پوست را به همراه دارد، خارش شدیدی را نیز به وجود می‌آورد. این بیماری ممکن است در ابتدای وقوع خود چندان خود را بروز ندهد اما اگر شما والدین عزیز به درمان این بیماری در کودکان نپردازید، ممکن است با عواقب سنگین‌تری که این اگزما دارد مواجه شوید و حتی مورد تهدید بیماری‌های دیگری در بدن کودکتان هم قرار بگیرید. به همین دلیل زمانی که نوزادان به دنیا می‌آیند، ماه به ماه باید معاینه شوند تا اگر چنین بیماری‌هایی در بدن آن‌ها پنهان مانده است، با استفاده از دارو و دیگر روش‌های درمان، درمان شود.
علائم بیماری اگزما چیست؟
این بیماری مزمن باعث ایجاد لکه های قرمز و خارش روی پوست می شود. گاهی شدت خارش زیاد می شود که ممکن است باعث ایجاد زخم و ترشح و سپس دلمه شود. این بیماری معمولا دوره ای دیده می شود . اگزما در نوزادان بیشتر در قسمت های گونه ها ، پیشانی و پوست سر نمایان می شود . در کودکان بیشتر دست ها ، مچ دست ها، پاها و مچ پاها ، داخل آرنج و نیز پشت زانوها دیده می شود . در نتایج تحقیقات آمده است که بعد از سن 5 سالگی در 60 درصد کودکان و به خصوص آنهایی که نوع حفیف این بیماری را تجربه کرده اند این بیماری به شکلی خود به خود درمان می شود . درنتیجه احتمال ابتلای مجدد به شدت کاهش می یابد.
همچنین بخوانید: درمان شایع ترین بیماری های پوستی
اگزما در نوزادان چقدر طول میکشد
توصیه پزشکانی که در زمینه‌ی بیماری‌های پوستی فعالیت دارند این است که از بیماری اگزما پیشگیری نمایید اما اگر زمانی نوزاد شما به این بیماری مبتلا شد، باید بدانید که حدود هشت ماه با آن درگیر خواهد بود. البته در مواردی هم دیده میشود که برخی از داروها و روش‌های درمان باعث می‌شوند که این بیماری زودتر درمان شود اما همچنان تا پایان هشت ماه بر روی صورت، پا، دست، شکم و دیگر قسمت‌های بدن شما علائم این بیماری دیده میشود.
درمان خانگی اگزما در نوزادان
اگر مشاهده کردید که اگزما در کودکان شما چندان وخامت ندارد و می‌تواند در خانه درمان شود، بهتر است از کرم‌ها و مرطوب کننده‌هایی که برای التیام دادن پوست بدن طراحی شده‌اند، استفاده نمایید. علاوه بر این، امروزه مواد شستشو دهنده‌ای هم در بازار وجود دارند که مخصوص درمان همین بیماری در خانه تولید شده‌اند و از قیمت بسیار مناسبی هم برخوردار هستند. همچنین استفاده از برخی از مواد غذایی مثل بلغور، سرکه‌ی سیب، روغن نارگیل، روغن زیتون و دیگر مواد روغنی هم می‌تواند تا حدودی در درمان اگزما کودکان در خانه مؤثر باشد.
همچنین بخوانید: آبله مرغان در کودکان
آیا اگزما در نوزادان درمان قطعی دارد؟
به طور کلی بیماری اگزما جزو آن دسته از بیماری‌هایی است که یک مدت خاص با نوزاد شما همراه است و پس از این مدت خاص دیگر هیچ خطری ندارد اما به صورت تضمین شده نمی‌توانیم بگوییم که این بیماری درمان می شود چرا که در هر مقطعی از عمر ممکن است به صورت مجدد حساسیت‌های پوستی بدن یک فرد افزایش پیدا کند و دوباره این بیماری خودش را نشان بدهد.
غذاهایی که باعث اگزما در نوزادان میشود
بسیاری از مادرانی که نگران بروز این بیماری‌ها در بدن فرزندانشان هستند، از ما می‌پرسند که خوردن چه غذاهایی باعث عود کردن اگزما در کودکان میشود؟ به طور کلی خوردن شیر نجوشیده و تخم مرغ‌هایی که به خوبی آبپز نشده‌اند، می‌توانند اگزمای پوستی در نوزاد را به وجود بیاورند و یا شدت آن را بیشتر کنند. علاوه بر این، کلیه‌ی لبنیات فرآورده مثل ماست، پنیر، شیر، خامه و غذاهایی که در خود قند بالایی را جای داده‌اند، همکارانی برای اگزمای پوستی به شمار می‌آیند که می‌توانند به کمک یکدیگر بدن نوزاد شما را تسخیر نمایند. اگر احساس می‌کنید که خطر ابتلا به اگزما متوجه نوزاد شما شده است، بهتر است غذاهایی را استفاده کنید که در خود امگا ۳ را جای داده‌اند و فیبر دارند.
اگزما در کودکان به چه شکلی است
همان طور که گفتیم، زمانی که بر روی پوست تاول یا التهابات قرمز رنگ به وجود بیاید، می‌گوییم که نوزاد شما دچار اگزما شده است. حال سوال اصلی اینجا است که اگزما به چه شکلی خودش را نشان می‌دهد؟ خارش شدید پوست، به وجود آمدن حساسیت در برخی از قسمت‌ها، قرمز شدن نواحی مختلف پوستی و زخم شدن برخی از قسمت‌های پوست همه و همه از اشکال اگزما هستند که در بدن هر فردی می‌توانند متفاوت باشند.
عوامل ایجاد اگزما
برخی کودکان به دلایل تفاوت در پوست و سیستم ایمنی بدنشان بیشتر دچار این بیماری می شوند:
1 . در حالت نرمال پوست مانع خروج رطوبت و ورود عوامل تحریک کننده می شود . در کودکانی که دچار اگزما شده اند پوست این پیشگیری را به خوبی انجام نمی دهد . بنابرین رطوبت پوست حفظ نمی شود این امر سبب خشکی پوستی شده که عوامل تحریک کننده راحت وارد پوست می شوند.
2 . در کودکان مبتلا به اگزما سیستم ایمنی بدنشان به عوامل تحریک کننده بسیار سریع واکنش نشان می دهد که باعث قرمزی و خارش در پوست می شود. قرمزی و خارش پوست سبب ضعیف تر شدن پوست می شود . این امر باعث می شود عوامل تحریک کننده بیشتر از قبل وارد پوست شوند. این تکرار به یک چرخه معیوب تبدیل می شود که خارش و خاراندن بیشتر پوست اگزما را تشدید می کند.
اگزما یا درماتیت به تمام مواردی که پوست ملتهب، قرمز همراه با تاول و پوسته پوسته شده و یا تغییر رنگ و ضخیم شدن می شود گفته می شود. این بیماری بیشتر در نوزادان و کودکان شایع است . ولی بزرگسالان نیز از این بیماری در امان نیستند. درماتیت آتوپیک دارای انواع مختلفی است از جمله : اگزمای تماسی آلرژیک ، تماسی تحریکی ، اگزمای شوره ای ، سکه ای و …
اتوپیک گروهی
کلمه ی اتوپیک گروهی از بیماری های آلرژیک یا همراه با آلرژی را شامل می شود . اغلب چند نفر از افراد یک خانواده را درگیر می کند. به عبارتی دیگر این بیماری ها ریشه های وراثتی دارند و عومل محیطی نقش کمتری در بروز این بیماری ها دارند. به عنوان مثال در برخی از خانواده ها آلرژی هایی نظی حساسیت فصلی، حساسیت به گرده ی گیاهان و آسم وجود دارد. در این خانواده های ریسک ابتلا به بیماری اگزما به شکل قابل توجهی بالاتر است.
درماتیت در سراسر دنیا به طور شایع وجود دارد . شیوع این بیماری در نوزادان به مراتب بیشتر است . ضایعات پوستی، خشکی پوست وخارش از مهم ترین علائم ابتلا به این بیماری محسوب می شود . درماتیت آتوپیک در دوره ی نوزادی در سنین دو تا سه ماهگی شروع می شود و با گذشت زمان درگیری در قسمت های مختلف پستی ایجاد می شود . این بیماری گاهی در سنین کودکی و حتی در سنین بلوغ تدوام دارد و خود به خود از بین می رود.
تاثیر غذاها در ایجاد اگزما
آلرژی غذایی در 10 درصد مبتلایان به این بیماری دیده می شود. غذاهایی که می تواند در رژیم مادر سبب بروز علائم اگزما در کودکان شود به شرح ذیل می باشد : تخم مرغ ، ماهی ، آجیل ، مواد افزودنی و رنگ های خوراکی مصنوعی، میوه های تراریخته و قندهای مصنوعی از جمله مواردی هستند که زمینه ی بیماری های آلرژیک در نوزادان شیرخوار را فراهم می کند. از طرفی مصرف مواد مخدر در مادران می تواند شرایط را برای بروز علائم اگزما در شیرخواران افزایش دهد. مادران باید دقت کنند که در خصوص حذف مواد غذایی آلرژی زا تلاش کنند . تا این موضوع را بفهمند که حذف کدام غذا شرایط بهبود بیماری نوزاد را فراهم می کند. در صورتی که به آلژیک بودن یک غذا مشکوک بودید پیشنهاد ما این است که آن غذا را به مدت دو هفته از رژیم غذایی خود حذف کنید.
نقش عوامل محیطی
گرده ی گل ها و گیاهان و گرد و غبار نیز در کنار تغذیه و عوامل ارثی در تشدید علائم اگزما نقش ایفا می کند. تماس با وسائل و موادی که گرد و غبار را در خود نگه می دارد مانند بالشت، متکا ، پرده و فرش و روکش مبل و پشم و … باعث می شود تا علائم بیماری کودک عود کند. لذا تاکید می شود که از نگه داشتن گیاه و حیوانات در اتاق کودک و در منزل اکیدا خودداری کنید تا عامل اصلی بیماری مشخص شود.
شاید بتوان گفت که اولین نشانه ی بروز نوزاد به بیماری اگزما ظهور ضایعات خارش دار پوستی به همراه ترشح و قرمزی بر روی گونه ها باشد . البته ممکن است در سایر نقاط پوست نیز این تاول ها دیده شوند. نوزاد معمولا به دلیل خارش این مناطق بی قرار است . و نواحی خارش دار را با دست و یا هر وسیله ی دیگری می مالد. متاسفانه مشاهده شده که والدین نسبت به این خارش ها بی توجهی نشان می دهند و این نقاط ملتهب تبدیل به زخم می شوند.
همچنین بخوانید: پزشک متخصص کودک و نوزاد
تشخصیص درماتیت اتوپیک
هر ضایعه ی خارش دار با خصوصیاتی که در بالا ذکر شد به احتمال زیاد اگر با تاریخچه ی خانوادی مبنی بر ارثی بودن این بیماری وجود داشته باشد به احتمال بسیار بالایی می تواند درماتیت اتوپیک باشد. این بیماری همیشه از یک الگوی خاص تبعیت نمی کند . ممکن است در هر مرحله ای و هر سنی به وجود آید.لذا والدین باید تمهیدات لازم برای جلوگیری از ابتلای نوزاد به این بیماری را فراهم آورند.
نوزاد مبتلا به گزما پوست حساس و آسیب پذیری دارد . عوامل زیادی می تواند پوست بدن او را تحریم کند . عواملی مانند تغییر سریع دمای محیط ( سرد یا گرم)، خشکی هوا، تعریق زیاد ، استفاده از برخی غذاها ، تماس با برخی لباس های پلاستیکی و یا پشمی و آفتاب و حتی استرس و ابتلا به انواع عفونت ها می تواند شانس ابتلا به درماتیت اتوپیک را بالا ببرد. و یا علائم این بیماری را تشدید نماید.
درمان درماتیت آتوپیک
در حال حاضر تست آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص درماتیت آتوپیک وجود ندارد . بیشتر بیماران دارای ائوزینوفیل های افزایش یافته خون محیطی هستند . درمان موفقیت آمیز این بیماری سه بخش اصلی دارد . اول مرطوب نگه داشتن پوست است . دوم درمان دارویی برای کاهش التهاب و خارش پوست است . و سوم شناسایی عوامل محرک بیماری و پرهیز از مواجهه کودک با این عوامل .
حمام بمدت کوتاه و مصرف نرم کننده بدون عطر بلافاصله پس از استحمام جزء مهم درمان اگزما می باشد. برای جلوگیری از خشکی پوست باید از نرم کننده هایی به شکل کرم استفاده کرد . به هیچ عنوان استفاده از لوسیون ها توصیه نمی شود . چرا که حاوی الکل و یا آب هستند . و به علت تبخیر از سطح پوست سبب بدتر شدن شرایط بیماری می شوند.
بایدها و نباید ها
در صورت بروز شرایط حاد بیماری به شکل خودسرانه از کورتیکو استروئیدهای موضعی برای کاهش خارش و التهاب استفاده نکنید . چرا که استفاده از این پمادها باعث نازک شدن پوست و آسیب های پوستی در نوزادان می شود . برای این شرایط می توانید علاوه بر خدمات سایت KIDZ24 از پزشکان مجرب مشاوره و راهنمایی دریافت کنید.
نکته ی مهمی که مادران باید به آن توجه کنند این است که استفاده از مایعات شوینده به جای پودرهای شوینده در شستشو لباس کودکان، میزان مواد محرک باقیمانده در لباس کودکان پس از شستشو را کاهش می دهد. در بچه های کوچکتر که به درمان معمول پاسخ نمی دهند، یافتن یک ماده ی آلرژی زای غذایی و حذف آن از رژیم غذایی مادر و نوزاد ممکن است باعث بهبودی علائم بالینی شود. والدین کودک باید بدانند که این بیماری با دوره های تشدید و بهبود نسبی همراه است . ولی اصل بیماری تقریبا هیچ گاه بهبود کامل نمی یابد . بلکه با رعایت مواردی که در این یادداشت به آن اشاره شد می توان بیماری را تا حد قابل قبولی کنترل کرد.
ورزش مناسب برای کودکان مبتلا به درماتیت آتوپیک ورزش شناست . شنا از ورزش هایی که تماس فیزیکی دارند و یا آنهایی که باید از وسایل سنگین استفاده شود بهتر تحمل می شود. البته باید بعد از شنا بلافاصله دوش گرفت تا کلر روی پوست باقی نماند.
اگزما در کودکان واگیر دارد؟
بیماری اگزما یکی از بیماری‌های زمینه‌ای است که دلایل بروز آن در هر نوزادی متفاوت است. پس به هیچ عنوان نمی‌توانیم این بیماری را به عنوان یک بیماری مسری در نظر بگیریم اما بهتر است شما از کسانی که اگزما دارند دوری کنید تا حساسیت‌های این چنینی را در بدن خود مشاهده نکنید. همچنین به دلیل این که بیماری اگزما ریشه‌ی خاصی ندارد، بسیاری از پزشکان واگیردار بودن آن را رد می‌کنند و آن را یک بیماری منحصر به فرد می‌دانند که بر اثر عوامل محیطی یا ژنتیکی می‌تواند خود را نشان دهد.
سوالات متداول
[saswp_tiny_multiple_faq headline-0=”h2″ question-0=”• اگزما در کودکان چگونه است؟” answer-0=” اگزما در کودکان بیشتر اوقات مانند جوش‌های پوستی قرمز و تاول‌های بزرگ خود را نشان می‌دهد.” image-0=”” headline-1=”h2″ question-1=”• اگزما در کودکان چیست؟” answer-1=” اگزما نوعی بیکاری پوستی است که عمدتا خود را با خارش، سوزش و یا التهابات پوستی نشان می دهد و دوره ی نقاهت طولانی دارد.” image-1=”” headline-2=”h2″ question-2=”• اگزما در کودکان ضرر دارد؟” answer-2=” مسلما هر بیماری دارای یک سری مضراتی است که می‌تواند در زندگی آینده‌ی شخص هم تاثیرگذار باشد. بیماری اگزما در کودکان هم از این قاعده کلی جدا نیست و اگر درمان نشود، می‌تواند خطرات جدی را برای سلامت زندگی نوزاد در آینده به وجود بیاورد. ” image-2=”” headline-3=”h2″ question-3=”• طول درمان اگزما در کودکان؟” answer-3=” به طور کلی حداقل زمانی که ممکن است بیماری اگزما طول بکشد هشت ماه و حداکثر آن ده ماه است. ” image-3=”” count=”4″ html=”true”]
