ناتوانی های یادگیری یا همان اختلالات یادگیری، اصطلاحات چتری برای طیف گسترده ای از مشکلات یادگیری هستند. ناتوانی یادگیری مشکلی از نظر هوش یا انگیزه نیست و کودکان دارای ناتوانی یادگیری تنبل یا گنگ نیستند. در واقع، بیشتر آن ها به اندازه دیگران باهوش هستند. مغز آن ها به سادگی حالت متفاوتی با دیگران دارد و این تفاوت بر نحوه دریافت و پردازش اطلاعات تأثیر می‌گذارد. به زبان ساده، کودکان و بزرگسالان مبتلا به ناتوانی های یادگیری چیزها را متفاوت می بینند، می شنوند و درک می کنند. در ادامه این مقاله به بررسی اختلال یادگیری در کودکان + راهکار درمانی آن می پردازیم.
این می تواند منجر به ایجاد مشکل در یادگیری اطلاعات و مهارت های جدید و استفاده از آن ها شود. رایج ترین انواع ناتوانی های یادگیری شامل مشکلات خواندن، نوشتن، ریاضی، استدلال، گوش دادن و صحبت کردن است. در حالی که هر کودک هر از چند گاهی با تکالیف مشکل دارد، اگر یک حوزه خاص از یادگیری به طور مداوم مشکل ساز باشد، ممکن است نشان دهنده یک اختلال یادگیری باشد.
آیا اختلال در یادگیری در کودکان قابل درمان است؟
کودکان دارای ناتوانی های یادگیری می توانند موفق شوند و موفق هم می شوند، مواجهه با این احتمال که فرزند شما دچار اختلال یادگیری است، می تواند سخت باشد. هیچ پدر و مادری نمی خواهد ببیند فرزندش رنج می برد. ممکن است تعجب کنید که این می تواند برای آینده فرزندتان چه معنایی داشته باشد یا نگران این باشید که چگونه او دوران مدرسه خود را سپری می کند. شاید شما نگران این هستید که با جلب توجه به مشکلات یادگیری فرزندتان برچسب “مشکل دار” یا به نوعی کودک بیمار به او زده شود.
اما نکته مهمی که باید به خاطر بسپارید این است که اکثر بچه های دارای ناتوانی های یادگیری به اندازه بقیه باهوش هستند. آن ها فقط باید به روش هایی آموزش داده شوند که متناسب با سبک های یادگیری منحصر به فرد آن ها باشد. با یادگیری بیشتر در مورد ناتوانی های یادگیری در کودک خود و در عین حال مشکلات یادگیری فرزندتان به طور خاص، می توانید راه را برای موفقیت در مدرسه و فراتر از آن هموار کنید.
همچنین بخوانید: عوارض آموزش مجازی بر کودکان
اختلال در یادگیری در کودکان چیست؟
ناتوانی های یادگیری از کودکی به کودک دیگر بسیار متفاوت به نظر می رسد. یک کودک ممکن است با خواندن و املا مشکل داشته باشد، در حالی که کودک دیگر عاشق کتاب است اما نمی تواند ریاضی را بفهمد. هنوز هم ممکن است کودک دیگری در درک آنچه دیگران می گویند یا با صدای بلند ارتباط برقرار می کنند مشکل داشته باشد. مشکلات بسیار متفاوت هستند، اما همه آن ها اختلال یادگیری محسوب می شوند و راه درمانشان یکی است. برخی از کودکان ممکن است با اختلال یادگیری به دنیا بیایند یا در حین رشد به این اختلال مبتلا شوند. اگرچه علل اختلالات یادگیری به طور کامل شناخته شده نیست، اما شامل ناهنجاری در فرآیندهای اساسی مربوط به درک یا استفاده از زبان گفتاری یا نوشتاری یا استدلال عددی و مکانی است.
به طور کلی اختلالات یادگیری، اختلالات عصبی رشدی هستند که ممکن است در برخی کودکان رخ دهد و به آن دچار شوند. اختلالات یادگیری با ناتوانی ذهنی (که قبلاً عقب ماندگی ذهنی نامیده می شد) کاملاً متفاوت است و در کودکان با عملکرد طبیعی یا حتی هوشی بالا رخ می دهد. اختلالات یادگیری فقط بر عملکردهای خاصی تأثیر می گذارد، در حالی که در کودکان دارای ناتوانی ذهنی، مشکلات به طور گسترده بر عملکردهای شناختی تأثیر می گذارد، پس نمی توان این دو موضوع را باهم یکی دانست چرا که تاثیر هر کدام روی فرد به گونه ایخاص است.
علائم اختلال در یادگیری در کودکان
شناسایی ناتوانی های یادگیری همیشه آسان نیست. به دلیل تنوع زیاد، هیچ علامت یا مشخصاتی وجود ندارد که بتوانید به عنوان اثبات مشکل به آن نگاه کنید. با این حال، برخی از علائم هشدار دهنده در سنین مختلف بیشتر از سایرین دیده می شوند. اگر از چیستی آن ها آگاه باشید، می‌توانید زودتر به یک اختلال یادگیری پی ببرید و به سرعت اقدامات لازم را برای کمک گرفتن از فرزندتان انجام دهید.
چک لیست های زیر برخی از علائم رایج برای اختلالات یادگیری را ارائه می دهند. به یاد داشته باشید که کودکانی که ناتوانی های یادگیری ندارند ممکن است همچنان برخی از این مشکلات را در زمان های مختلف تجربه کنند. زمان نگرانی زمانی است که توانایی فرزند شما در تسلط بر برخی مهارت ها مدام با مشکل روبه رو شود. در ادامه با علائم اختلال یادگیری در سنین مختلف آشنا خواهید شد؛
- مشکل در تلفظ کلمات
- مشکل پیدا کردن کلمه مناسب
- مشکل در قافیه، در یادگیری الفبا، اعداد، رنگ ها، اشکال یا روزهای هفته.
- مشکل در پیروی از دستورالعمل ها یا یادگیری روال.
- مشکل در کنترل و نگه داشتن مداد رنگی، قیچی، یا رنگ آمیزی درون خطوط.
- مشکل در بستن دکمه ها، زیپ ها، گیره ها یا یادگیری بستن بند کفش.
علائم و نشانه های ناتوانی های یادگیری: سنین 5 تا 9 سال
- مشکل در یادگیری ارتباط بین حروف و صداها.
- قادر به ترکیب صداها برای ساختن کلمات نیست.
- کلمات اساسی را هنگام خواندن اشتباه می کند.
- در یادگیری مهارت های جدید آهسته عمل می کند.
- به طور مداوم کلمات را اشتباه می نویسد و اشتباهات مکرر می کند.
- مشکل در یادگیری مفاهیم پایه ریاضی
- مشکل در گفتن زمان و به خاطر سپردن سکانس ها.
علائم و نشانه های ناتوانی های یادگیری: سنین 10-13
- مشکل در درک مطلب یا مهارت های ریاضی.
- مشکل با سوالات تستی باز و مشکلات کلمه ای.
- از خواندن و نوشتن بیزار است؛ از خواندن با صدای بلند اجتناب می کند
- دست خط ضعیف
- مهارت های سازمانی ضعیف (اتاق خواب، تکالیف و میز به هم ریخته و بی نظم دازند).
- مشکل دنبال کردن بحث های کلاس درس و بیان افکار با صدای بلند را دارند.
درمان اختلال یادگیری در کودکان
علم پیشرفت های زیادی در درک عملکرد درونی مغز داشته است و یکی از کشف مهمی که امید جدیدی را برای ناتوانی ها و اختلالات یادگیری به ارمغان می آورد، نوروپلاستیسیته نامیده می شود. نوروپلاستیسیتی به توانایی طبیعی و مادام العمر مغز برای تغییر اشاره دارد. در طول زندگی، مغز قادر به ایجاد ارتباطات جدید و تولید سلول های مغزی جدید در پاسخ به تجربه و یادگیری است. این دانش منجر به درمان های جدید پیشگامانه برای ناتوانی های یادگیری شده است که از توانایی مغز برای تغییر بهره می برند.
برنامه های ابتکاری، مانند برنامه Arrowsmith، از تمرینات مغز استراتژیک برای شناسایی و تقویت مناطق شناختی ضعیف استفاده می کند. به عنوان مثال؛ برای کودکانی که در تشخیص صداهای مختلف در یک کلمه مشکل دارند، برنامه های یادگیری کامپیوتری جدیدی وجود دارد که صداها را کاهش می دهد تا کودکان بتوانند آن ها را درک کنند و به تدریج سرعت درک خود را افزایش دهند، به طور کلی هر پدر و مادری برای سلامت فرزند خود تلاش می کند برای اختلال یادگیری در کودکی باید گفت که مانند بیماری های دیگر راه درمان وجود دارد و به مرور زمان می توان ان را درمان کرد.
با این حال، بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال یادگیری را می توان با غربالگری و مداخله زودهنگام درمان و کنترل کرد. علاوه بر این، ناتوانی های ناشی از عوامل قابل اصلاح، کمبود شنوایی یا بینایی، ممکن است در مرور زمان و پس از اصلاح شرایط کاملاً از بین بروند. پس از تشخیص ناتوانی، سودمندترین درمان کودک شما خدمات آموزشی ویژه خواهد بود، از جمله برنامه های تیمی برای برنامه ریزی برنامه فردی فرزندتان (IEP)، این ها ممکن است شامل گفتار درمانی یا کاردرمانی باشد. تدریس تخصصی با متخصصان که ناتوانی هایشان را می توانند درک کنند می توانند در سازگاری و پیشرفت کودک تفاوت ایجاد کنند.
علت اختلال یادگیری در کودکان
· ژنتیک
ژنتیک (شاخه ای از زیست شناسی که به مطالعه ژن ها و وراثت در موجودات می پردازد) می تواند در ناتوانی های یادگیری نقش داشته باشد. اگر بستگان درجه اول آن ها مانند والدین یا خواهر یا برادرشان نیز از این اختلال رنج می برند، کودکان/ افراد دیگر احتمال بیشتری دارد که دچار اختلال یادگیری شوند.
· ضربه روانی
اگر فردی در اوایل دوران کودکی خود آسیب روانی یا سوء استفاده را تجربه کرده باشد که ممکن است تأثیر منفی بر رشد مغز او داشته باشد، خطر ناتوانی یادگیری را می تواند افزایش دهد.
خطرات دوران بارداری و نوزادی
خطرات دوران بارداری برخی از خطرات هستند که می توانند خطرات بالقوه ای برای جنین در حال رشد در طول بارداری ایجاد کنند. خطرات نوزادی خطراتی هستند که می توانند نوزاد تازه متولد شده را تحت تاثیر قرار دهند.
· ضربه جسمی
ترومای فیزیکی به عنوان یک زخم بدن که در اثر آسیب فیزیکی ناگهانی ناشی از ضربه، خشونت یا تصادف ایجاد می شود، تعریف می شود. ترومای جسمانی نیز می تواند احتمال ناتوانی در یادگیری را افزایش دهد.
· قرار گرفتن در معرض محیط های سمی
اگر کودکی در معرض سطوح بالایی از سموم مانند سرب (فلز سمی و سنگین) قرار گرفته باشد، ممکن است در ایجاد ناتوانی یادگیری نقش داشته باشد.
همچنین بخوانید: چگونه برای خواب اتاق کودکان را از والدین جدا کنیم؟
