تأثیرات موسیقی بر رشد هوش و خلاقیت در کودکان
تحقیقات پژوهشگران و روانشناسان نشان می دهد بخش عمده و مهمی از شکل گیری شخصیت فرزندمان ریشه در دروان کودکی او دارد. با توجه به اهمیت این دوران در زندگی و آینده کودکمان باید به شناخت هرچه بیشتر این برهه با ارزش از زمان، بپردازیم و از راهکارهای مناسبی جهت رشد هوش و ذهن خلاق او استفاده کنیم. یکی از موارد مؤثر بر رشد هوش و خلاقیت در کودکان، استفاده از موسیقی در زندگی او است. تأثیر موسیقی بر روح و مغز انسان همانند اثرگذاری ورزش بر سلامتی جسم، بدن و روان انسان است.
قدرت اثربخشی موسیقی بر رشد هوش و خلاقیت کودکان آن قدر زیاد و با اهمیت است که امروزه در بسیاری از مراکز آموزشی همانند مهدکودک ها و پیش دبستانی ها و مدارس از موسیقی و آموزش آن به عنوان یکی از فعالیت های مهم آموزشی نام برده می شود. جالب است بدانید دانشمندان متوجه شده اند نوزادان قبل از اینکه مفهوم کلمات را بفهمند ملودی های مربوط به آهنگ را به خوبی تشخیص می دهند. به همین علت است که در زمان خواب نوزادان، جهت آرامش بیشتر آن ها ازموزیک ملایم استفاده می کنند. با توجه به این موارد می توان به اهمیت موسیقی در بالا بردن کیفیت زندگی و سلامت کودک پی برد.
همچنین بخوانید : نکات طلایی برای پرورش کودک شاد
چگونه موسیقی می تواند سبب افزایش هوش کودک شود؟
والدین از بدو تولد کودک به طور غریزی از موسیقی برای آرام کردن کودک، ابراز عشق و شادی و حتی تعامل با او استفاده می کنند. مهمتر از آن والدین آگاه با دانستن اینکه موزیک می تواند به راحتی بر رشد توانایی ذهن و هوش کودک تأثیر مثبت بگذارد و حتی مهارت های اجتماعی او را بهبود بخشد به استفاده از موسیقی از همان دوران کودکی و از بدو تولد فرزند خود اهمیت ویژه ای می دهند. بارها گفته شده که موزیک کیفیت زندگی افراد را بهبود می بخشد و سبب فراموش کردن بسیاری از دردها و رنج ها می شود. موسیقی در هر سنی برای کودک مفید است. شاید شنیده باشید که پزشکان معتقدند مادران بارداری که به طور مداوم در دوران بارداری خود از شنیدن موزیک بهره برده اند پس از به دنیا آمدن فرزندشان، او نیز به موسیقی گرایش پیدا کرده و نسبت به کودکان هم سن خود از استعداد و هوش بیشتری برخوردار خواهند بود.
موزیک در همه زمینه های رشد استعدادهای کودک، به خصوص برای آمادگی در بدو ورود به مدرسه و نیز در زمینه هایی همچون آموزش زبان و مهارت خواندن بسیار تأثیرگذار است. گفته می شود که نواختن یک ساز موسیقی می تواند یادگیری و فهم ریاضی را بهبود بخشد و حتی نمرات مدرسه کودک را نیز افزایش دهد. در یک مطالعه انجام شده در سال 2016 در مؤسسه مغز و خلاقیت دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به خوبی نشان داده شد که تجربیات موزیک در دوران کودکی می تواند رشد مغز را تسریع کند و در افزایش خلاقیت فرد مؤثر واقع شود. افراد خلاق از قدرت حل مسئله برخوردارند و در مواجه با مشکلات به راحتی با استفاده از راهکارهای متفاوت به حل آن ها خواهند پرداخت.
مقصود از موسیقی برای کودکان چیست؟
هوش یک کودک علاوه بر اینکه می تواند از وراثت باشد، می تواند به صورت اکتسابی و دریافت از محیط اطراف او نیز باشد. کودکانی که به نواختن موسیقی می پردازند نسبت به همسالان خود از هوش اجتماعی و ریاضی خوبی برخوردارند و در این کودکان قوه خلاقیت بیشتر از سایرین تحریک می شود. دانشمندان موسیقی را ورزش مغز عنوان کرده اند , موسیقی، بیان احساسات توسط نت ها و آواهاست و اگر بیشتر دقت کنید متوجه می شوید رابطه مهمی بین نت ها و ریاضیات وجود دارد. بخش نیمکره چپ مغز ما تحلیل گر و تحت تأثیر موسیقی است و علاوه بر آن مهارت های حرکتی نیز مربوط به این بخش است. پس می توان با گوش دادن به موسیقی، مهارت های حرکتی را هماهنگ با آن کنترل کرد.
موسیقی به راحتی سبب افزایش آدرنالین در بدن کودک شده و احساسات شادی را در او پدید می آورد. کودک با استفاده از نواختن نت ها به آرامش رسیده و قدرت ذهن او بسیار افزایش می یابد. تحقیقات ثابت کرده است که کودکان علاقه مند به موزیک در مواجهه با مشکلات راه حل های متنوعی برای حل و رفع آن دارند. جهت تهیه اسباب بازی های موزیکال جهت تقویت خلاقیت موسیقی کودک کلیک کنید.
همچنین بخوانید : آموزش اخلاق به کودکان
آشنایی با بهترین راهکار افزایش خلاقیت در کودک
ارتباط مستقیمی میان آموزش موسیقی، نواختن آن و افزایش فعالیت های مربوط به مغز وجود دارد. بسیاری از دانشمندان و محققان در این زمینه دریافته اند که شنیدن یک موسیقی و به خصوص نواختن آن سبب تحریک نورون های مغز و ارسال مداوم پیام های عصبی به سلول های مغز شده، این عامل خود بخش های دیداری و شنیداری و موتورهای کورتکس مغز را فعال می کند و همین امر سبب می شود تا به طور مدام بر هوش کودک افزوده شود. به بیان دیگر ذهن و بدن کودک می تواند همزمان با هم فعالیت مفید داشته باشد و این عامل در افزایش رشد هوش و خلاقیت کودک بسیار مؤثر است. به عنوان مثال آلبرت انیشتین همیشه در گفته های خود بیان می کرد که” من از همان سنین شش سالگی با نواختن موزیک رؤیاهای خود را زنده می ساختم.”
بنابراین می توان گفت آموختن موسیقی توسط کودکان و در همان ابتدای زندگی به آنها کمک می کند تا اصوات و معانی کلمات زیادی را یاد بگیرند. علاوه بر آن رقص با موسیقی در کودکان سبب شده تا مهارت های حرکتی بیشتری در آن ها ایجاد شود و مهمتر از همه به آنها امکان می دهد تا بیان، ذهن و حرکات بدن خود را با هم هماهنگ کنند. تقویت حافظه در کودکان با استفاده از موسیقی راهکار مناسبی است. شنیدن موزیک باعث فعال شدن مناطق شنیداری و به کار گرفتن حجم عظیمی از شبکههای عصبی در مغز شده و همانند موتوری است که مناطق احساسی و خلاق در مغز را روشن می کند.
کودکان نوپا و موسیقی
کودکان خردسال عاشق رقصیدن و تحرک با موزیک هستند و موسیقی را می توان عامل اصلی در حفظ کردن بسیاری از شعرهای آن ها دانست. در حالیکه کودک هر چه بزرگتر شده دوست دارد شعر و موسیقی را خود به تنهایی بخواند و بنوازد به طوری که اکثر کودکان در سن مدرسه شیفته ترانه های تک خوان بچه ها هستند و آن ها دوست دارند به عنوان یک خواننده و نوازنده اصلی عمل کنند. در سنین شروع مدرسه بسیاری از کودکان شروع به ابراز علاقه به موسیقی و نواختن آن می کنند. در دوران نوجوانی عشق به موزیک و خوانندگی به اوج خود می رسد. حال برای کسب مزایای بیشتر استفاده از موسیقی در رشد هوش و خلاقیت کودک بهتر است در همان ابتدای تولید و حتی در دوران جنینی، او را با موسیقی آشنا کنیم.
کلام آخر
لذت گوش دادن به موسیقی به خصوص موسیقی های آرامش بخش بر هیچ کسی پنهان نیست. حالا تصور کنید که همین موزیک و نواختن آن می تواند به راحتی مهارت های ذهنی، اجتماعی و هوش کودک را بالا ببرد و حتی زندگی کودک را غنی از عشق و عاطفه سازد. بسیاری از روانشناسان معتقدند که موسیقی درمانی، برای کودکان متأثر از اوتیسم، بیش فعالی و حتی بیماران صرع معجزه می کند. نواختن موسیقی ذهن خلاق کودک را فعال کرده و بسیاری از مهارت های اجتماعی را در کوتاه ترین زمان به او می آموزد؛ بنابراین می توان گفت بهترین راه پرورش هوش و خلاقیت کودک به طور همزمان، استفاده از موسیقی است.