اختلال کاستی توجه/بیش فعالی در کودکان

اختلال کاستی توجه/بیش فعالی در کودکان

(ADHD)Attention deficit/hyperactivity  disorder

پیش از شروع بحث باید به این نکته اشاره کنم با دیدن چند مورد از موارد ذکر شده به افراد برچسب ADHDنزنید ؛چون ممکن است کودک  یک سری از نشانه های ADHD را داشته باشد ولی لزوما مبتلا به این اختلال نباشد پس حتما باید تشخیص توسط روانپزشک،پزشک کودک، روانشناس بالینی داده شود.

ضرورت دارد والدین به این اختلال توجه زیادی کنند، کم اهمیت جلوه دادن این اختلال باغث به وجود آمدن مشکلات و ناکامی های بسیاری در بزگسالی می شود . مراجعه زود هنگام به روانپزشک و روانشناس میتواند بسیار تاثیر گذار باشد؛افراد مشهور زیادی داریم که با وجود این اختلال موفق هستند مثل ویل اسمیت ،جیم کری و … پس دچار ناامیدی نشوید،تمام اختلالات با درمان به موقع قابل کنترل هستند.

مقدمه:اختلال کاستی توجه/بیش فعالی در کودکان

احتمالا در اطرافتون با افرادی برخورد داشتین  که در عملکرد تحصیلی وپیشرفت آموزشی دچار مشکلند و ضعف در عملکرد شغلی واحتمال بیکاری زیاد و نیزافزایش تعارض های میان فردی دارند.اختلال کاستی توجه/بیش فعالی در کودکان

نقص توجه/بیش فعالی نوعی اختلال عصب_رشدی می باشد.

اختلال کاستی توجه /بیش فعالی در کودکی آغاز میشود.علامت های بیش فعالی مثل دویدن و بالا رفتن طی دوره نوجوانی کاهش می یابد وبه وول خوردن ،بی قراری یا بی تابی محدود می شود؛در بزرگسالی حتی وقتی بیش فعالی کاسته می شود ،تکانشگری همراه با فقدان توجه و بی قراری ممکن است مشکل آفرین باشد.

این اختلال بیشتر مواقع طی سال های دبستان شناسایی میشود که فقدان توجه در این زمان مشکل آفرین تر است؛ به همین علت هرچه والدین و معلمان در پی بردن به آن کوشا تر باشند و کودک را زودتر تحت درمان دارویی و رواندرمانی قرار دهند ، کودک به بسیاری از مشکلات و ناکامی ها  در بزرگسالی دچار نخواهد شد.

این اختلال در طی اوایل نوجوانی نسبتا ثابت میماند اما در برخی افراد روند آن با ظاهر شدن  رفتار های ضد اجتماعی بدتر می شود.

کودک مبتلا به این اختلال مشکلاتی در حافظه کوتاه مدت دارد که باعث میشود در نگه داشتن حساب زمانی یا یادآوری چیز هایی نظیر موعد ها و تعهد ها مشکل داشته باشند.

افراد بزرگسال ADHD ناکامی های متعددی در زندگی مخصوصا روابط عاطفی دارند.

نشانه های نقص توجه /بیش فعالی

فرد به مدت 6 ماه به صورت مداوم نشانه های زیر را که تاثیر منفی بر فعالیت های اجتماعی و تحصیلی/شغلی او میگذارد را دارد:

بی توجهی:

اغلب نمیتواند به جزییات توجه دقیق کند یا در تکالیف تحصیلی و کار یا فعالیت های دیگر بی دقتی میکند.

اغلب در حفظ کردن، توجه درتکالیف یا فعالیت های بازی مشکل دارند.

اغلب وقتی مستقیم با او صحبت میشود به نظر نمیرسد که گوش میکند.

اغلب از دستور ها پیروی نمیکند و نمیتواند تکالیف درسی ،کارهای عادی یا وظایف در محیط کار را تمام کند ودرکل یا آن کار را دوست ندارند یا اکراه دارند. (نه به علت رفتار لجبازی یا ناتوانی در درک کردن دستورالعمل ها)

اغلب درسازماندهی فعالیت ها دچار مشکلند.

اغلب لوازم ضروری برای تکالیف یا فعالیت هارا گم میکند.

اغلب به وسیله ی محرک های نامربوط دچار حواسپرتی میشود.

اغلب در فعالیت های روزمره فراموشکار است.

بیش فعالی /تکانشگری:اختلال کاستی توجه/بیش فعالی در کودکان

اغلب دست ها و پاها بی قرارند و در صندلی خود وول میخورد.

اغلب در کلاس یا موقعیت های دیگری که حالت نشسته انتظار میرود صندلی خود را ترک میکند.

اغلب در موقعیت های نامناسب میدود یا از چیزها بالا میرود.

اغلب نمیتواند ساکت بازی کند یا به فعالیت های اوقات فراغت بپردازد.

اغلب بیش از اندازه صحبت میکند.

اغلب قبل از آن که سوالی کامل شده باشد پاسخ را از دهان میپراند.(جملات افراد را کامل میکند و نمیتواند درگفتگو منتظر نوبت بماند)

در صف ماندن برایش دشوار است.

اغلب مزاحم دیگران میشود (برای مثال وسط گفتگوها، بازی ها یا فعالیت ها میپرد)

تاخیرهای خفیف در تحول زبانی ،حرکتی یا اجتماعی اصولا مختص این اختلال نیستند ولی اغلب همایند هستند)

. بیش فعالی که در دوره ی پیش دبستانی و اوایل کودکی  خیلی آشکار است در دوره ی نوجوانی کاهش می یابد اما مشکلات بی توجهی باقی می ماند و در کارکرد های اجرایی دچار مشکل هستند مثل خود اندیشی، خویشتنداری ،برنامه ریزی دوراندیشی، تنظیم عاطفه.

بررسی های انجام شده نشان میدهد نقص توجه/بیش فعالی در بیشتر فرهنگ ها در کودکان تقریبا 5 درصد و در بزگسالان در حدود 2.5 درصد است.

کودکانی که گرفتار این اختلال هستند احتمال دارد بیشتر از همسالان فاقد این اختلال دچار اختلال سلوک در نوجوانی و اختلال شخصیت ضد اجتماعی در برزگسالی شوند.(راجب سلوک و شخصیت ضد اجتماعی در نوشته های بعدی توضیح خواهم کرد)

مبتلایان به این اختلال بیشتر احتمال دارد نسبت به همسالان خود  مصدوم شوند.

نوع شدید این اختلال عوارض منفی زیادی بر سازگاری اجتماعی ،خانوادگی،تحصیلی و شغلی میگذارد.

تشخیص این اختلال در دختران نوجوان پیچیده تر است ؛نشانه ها: فراموشکاری،بی نظمی،عزت نفس پایین و تضعیف روحیه را شامل میشود و نشانه های خود را برخلاف پسرها درونی میکنند و مضطرب و افسرده و گوشه گیر میشوند و اغلب به دلیل تغییرات هورمونی دچار تشدید نشانه های این اختلال میشوند.

عوامل محیطی در نقص توجه /بیش فعالی:اختلال کاستی توجه/بیش فعالی در کودکان

پژوهشگران،توارث پذیری این اختلال را بالغ بر 76 درصد برآورد کردند و از جمله بالاترین میزان در بین تمام اختلالات است.

عوارض زایمان ،صدمه مغزی اکتسابی،استرس های زناشویی والدین،وزن بسیار پایین در هنگام تولد(کمتر از 1500 گرم) اما بیشتر کودکان کم وزن در هنگام تولد دچار این اختلال نمیشوند ؛سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری،در موارد معدودی با واکنش به جنبه هایی از رژیم غذایی رابطه داشته.

تاثیر مواد سمی محیطی ،ممکن است پیشینه ی کودک آزاری ،غفلت از کودک ،چند بار تغییر دادن سرپرستان کودک ، مسمومیت با سموم عصب گرا(سرب)،عفونت ها (مثل التهاب مغز)یا استفاده الکل توسط مادر در دوران جنینی از عوامل محیطی ابتلا به این اختلال میباشد .

درمان:

افراد مبتلا به این اختلال حتما باید تحت نظر پزشک ،دارو مصرف کنند و در موارد خفیف تر مراجعه به روانشناس بسیار تاثیر گذار است.

در پایان تاکید میکنیم با دیدن چند نشانه برچسب نزنید و حتما به متخصصین مربوطه مراجعه کنید برای تشخیص دقیق تر.

شما برای تشخیص و درمان نقص توجه/بیش فعالی میتوانید از روانپزشکان و روانشناسان کیدز 24 نوبت بگیرید.

نگارنده : سارا علیخواه  کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی